Η αφορμή γι’ αυτό το ρεπορτάζ ήταν η απόφαση που πήρε ομόφωνα -το υπογραμμίζουμε- το δημοτικό συμβούλιο του δήμου Περιστερίου, στις 23-1-2018. Η απόφαση αυτή είναι ενάντια στην κατασκευή πολυκαταστήματος (mall) στην περιοχή της Ακαδημίας Πλάτωνος από την αμερικανική εταιρία Artume S.A (θυγατρική της Blackrock).Είναι το κομμάτι που βρίσκεται ακριβώς στα όρια του δήμου Περιστερίου με το δήμο Αθηναίων, Κηφισός και Λένορμαν γωνία, στο χώρο του πρώην εργοστασίου της κλωστοϋφαντουργίας Μουζάκη, ένα εμπορικό κέντρο που σχεδιάζεται εδώ και 10 χρόνια και θα ονομάζεται «Academy Gardens», με προγραμματισμό να επενδυθούν στο συγκεκριμένο χώρο 300 εκ. ευρώ. Το εμπορικό κέντρο θα καλύπτει συνολικά έκταση 55.000 τετραγωνικών μέτρων, θα περιλαμβάνει υπεραγορές, πολλά καταστήματα, χώρους εστίασης, πολλές αίθουσες κινηματογράφου, με χωρητικότητα πάνω από 1000 θέσεις και συνεδριακούς χώρους.
Η κατασκευή του έργου είχε κολλήσει αυτά τα χρόνια, λόγω προβλημάτων στους συντελεστές δόμησης, στην Αρχαιολογία αλλά και κινητοποιήσεων από κατοίκους της περιοχής.
Γεννήθηκαν ερωτηματικά. Γιατί το δημοτικό συμβούλιο του δήμου Περιστερίου διαφωνεί με αυτή την επένδυση, που θα πραγματοποιηθεί στα όριά του; Ποια είναι η εταιρία που θα κατασκευάσει το έργο και ποια είναι ακριβώς τα σχέδιά της;
Ας πάρουμε τα πράγματα απ’ την αρχή. Την περίοδο 2013-14, ο ΣΥΡΙΖΑ από τη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης, κατήγγειλε την τότε κυβέρνηση για καταστρατήγηση της νομιμότητας, ώστε να εξυπηρετηθεί η Artume, θυγατρική της Blackrock, για τη δημιουργία του Mall με την επωνυμία “Academy gardens”. Τότε πολλοί κάτοικοι, συλλογικότητες και φυσικά ο τοπικός ΣΥΡΙΖΑ αντέδρασαν με το επιχείρημα ότι όχι μόνο δεν θα έρθει ανάπτυξη στην περιοχή, αλλά απεναντίας θα κλείσουν πολλές μικρές εταιρίες και στο Περιστέρι και στην περιοχή του Κολωνού.
«Ο θάνατος του εμποράκου»
Και πράγματι αυτός είναι ο τίτλος του έργο του Σαίξπηρ που ταιριάζει στη συγκεκριμένη περίπτωση και που οι κάτοικοι και το δημοτικό συμβούλιο του δήμου Περιστερίου προβλέπουν:
- Εμπορευματοποίηση ενός παγκόσμιας αξίας πολιτιστικού αγαθού, με την «εμπορική χρήση» του ονόματος της Ακαδημίας στον τίτλο ενός πολυκαταστήματος (Academy Gardens) και τη μετατροπή του αρχαιολογικού χώρου σε αυλή του Mall.
- Καταστροφή των μικρών επιχειρήσεων των Σεπολίων, του Κολωνού, του Σκουζέ, του Πλάτωνα, όσων ακόμα επιβιώνουν από την εφαρμογή των μνημονίων. Ερήμωση στο Μπουρνάζι, χτύπημα της εμπορικής αγοράς στο Περιστέρι και των άλλων γειτονικών δήμων, όπως ακριβώς συνέβη στο Μαρούσι και το Χαλάνδρι.
- Κυκλοφοριακή συμφόρηση σε έναν ήδη επιβαρυμένο κόμβο. Επιβάρυνση του περιβάλλοντος με τσιμεντοποίηση απίστευτου μεγέθους.
- Αλλοίωση του χαρακτήρα των γειτονιών από την Ακαδημία Πλάτωνος μέχρι τα Σεπόλια. Νέα υποβάθμιση που θα φέρει η προσέλκυση και άλλων εμπορευματικών χρήσεων μαζικής κατανάλωσης και ψυχαγωγίας.
Πέρασαν χρόνια, η επένδυση είχε μπλοκάρει και - πώς τα φέρνει η ζωή- ο ΣΥΡΙΖΑ πήρε την εξουσία. Ξεχνάει (όπως συνήθως) τις τότε διαφωνίες ως προς τη δημιουργία του mall και ξεμπλοκάρει την επένδυση, που αφού πέρασε από τον σκόπελο του ΣτΕ και μειώθηκαν οι συντελεστές, ο Υπουργός Περιβάλλοντος Γιώργος Σταθάκης ενέκρινε την τροποποίηση των όρων δόμησης και άναψε το πράσινο φως για το έργο.
Συνεχίζει λοιπόν το δημοτικό συμβούλιο στο ψήφισμα καταγγελίας:
«Στις 9 Μαΐου, το Κυβερνητικό Συμβούλιο Οικονομικής Πολιτικής αποφάσισε να δώσει το πράσινο φως για την κατασκευή του Mall της πολυεθνικής Artume–BlackRock στο χώρο του πρώην εργοστασίου Μουζάκη, στα όρια Ακαδημίας Πλάτωνος -Περιστερίου, με εισήγηση του υπουργού Περιβάλλοντος Γεώργιου Σταθάκη.
Η Κυβέρνηση, ολοκληρώνοντας τις πολιτικές προηγούμενων Κυβερνήσεων, αγνοώντας τις προτάσεις κατοίκων, καταστηματαρχών και συλλογικών φορέων της Ακαδημίας Πλάτωνα, του Κολωνού, των Σεπολίων, του Περιστερίου και άλλων περιοχών και τους πολύχρονους αγώνες τους, υιοθετεί τα επιχειρήματα της πολυεθνικής και αναγγέλλει πως θα υπογράψει «μνημόνιο συνεργασίας» μαζί της στο όνομα της «οικονομικής ανάπτυξης» και της «ανάδειξης» του αρχαιολογικού χώρου. Όπως είχε κάνει ο δήμαρχος Αθηναίων Γεώργιος Καμίνης με αντάλλαγμα αντισταθμιστικά – φιλοδώρημα.
Το Δ.Σ. του Δήμου μας με προγενέστερες αποφάσεις έχει γνωμοδοτήσει αρνητικά στην ίδρυση του Mall στην περιοχή αυτή, διότι λόγω της άμεσης γειτνίασης με το συγκεκριμένο Ο.Τ. θα πληγεί κατάφωρα η τοπική αγορά του Περιστερίου και όχι η αγορά της Αθήνας.»
Με λίγα λόγια το ψήφισμα του δημοτικού συμβουλίου κατηγορεί την κυβέρνηση, όπως και τις προηγούμενες εξάλλου, ότι δεν έλαβε υπόψη τα συμφέροντα των κατοίκων της περιοχής, τα χώνει έμμεσα στον Δήμαρχο Αθηναίων και λέει κάτι το αυτονόητο, ότι το Περιστέρι συνορεύει με το συγκεκριμένο κομμάτι και οι μικροεπιχειρήσεις του είναι που θα πληγούν από τη δημιουργία του mall και όχι αυτές του δήμου Αθηναίων.
Και τέλος καταλήγουν ζητώντας απ’ την κυβέρνηση και τον αρμόδιο Υπουργό:
- Πραγματική αναβάθμιση του Αρχαιολογικού Χώρου, προστασία και ανάδειξη της μεγάλης ιστορικής και πολιτιστικής του αξίας, ανοιχτό στους πολίτες και την καθημερινότητα των κατοίκων, που στάθηκαν οι μόνοι ικανοί να διατηρήσουν την ύπαρξή του.
- Ανέγερση του Μουσείου της Πόλης των Αθηνών. Ο πολιτιστικός πλούτος δεν θα γίνει διαφημιστικό υλικό σε όροφο του Mall, όπως το θέλουν τα ‘’αντισταθμιστικά οφέλη’’.
- Πραγματική αναβάθμιση των περιοχών κατοικίας με την εξασφάλιση όλων των απαραίτητων υποδομών που λείπουν (δρόμοι, αποχέτευση, αθλητικοί και ελεύθεροι χώροι, κοινωνικές λειτουργίες).
- Πολεοδομική ανάπλαση της περιοχής του Βιομηχανικού Πάρκου (ΒΙΟΠΑ), που ερημώνει από την αποβιομηχάνιση, με χρήσεις συμβατές προς τα μοναδικά χαρακτηριστικά που προσδίδει ο αρχαιολογικός χώρος στην περιοχή. Ενάντια στα σχέδια για κερδοσκοπικές επενδύσεις-φούσκες, που δεν καλύπτουν ούτε στο ελάχιστο τις ανάγκες για σταθερή εργασία.
- Στήριξη των μικρών επιχειρήσεων της ευρύτερης περιοχής και υπεράσπιση των θέσεων εργασίας σε αυτές.
Ενώ ζητάνε άμεση συνάντηση με τον αρμόδιο Υπουργό, προκειμένου να υπάρξει δέσμευση του τελευταίου για ακύρωση της εκτέλεσης των αποφάσεων.
Δεν ξέρω αν μπορεί να καταφέρει να ακυρώσει την απόφαση το δημοτικό συμβούλιο Περιστερίου. Το σίγουρο είναι ότι αφού φτάσαμε μέχρι εδώ, είναι δύσκολο η Κυβέρνηση να κάνει πίσω. Μήπως λοιπόν ο δήμος Περιστερίου πρέπει να επιμείνει στα αντισταθμιστικά οφέλη και την ανάπλαση της ευρύτερης περιοχής; Εξάλλου δεν είναι σίγουρος αν η πλειοψηφία του κόσμου συμμερίζεται τις απόψεις του δημοτικού συμβουλίου για την επένδυση. Αρκετοί είναι εκείνοι που πιστεύουν ότι η κατασκευή του γιγάντιου mall στο συγκεκριμένο σημείο, θα αναβαθμίσει την περιοχή.
Blackrock η μεγαλύτερη πολυεθνική του κόσμου
Δεν είναι οποιαδήποτε τυχαία εταιρία. Είναι ένας από τους μεγαλύτερους μετόχους του διεθνούς κεφαλαίου. Γεννήθηκε με την κατάρρευση της Wall Street και από το 1988 μέχρι σήμερα η Blackrock, επεκτάθηκε εκτός συνόρων, επενδύοντας σε όλο σχεδόν τον κόσμο.
Έχει μετοχές στις μεγαλύτερες τράπεζες του κόσμου, στις μεγαλύτερες εταιρίες ενέργειας, έχει διεισδύσει ακόμη και μέσα στο Βατικανό. Στην αρχή την εμπιστεύτηκε ο Ομπάμα και μετά το Παρίσι και το Βερολίνο, με αποκορύφωμα την εμπλοκή της Blackrock στην Ελλάδα και την «εργασία» που της ανέθεσε η Τρόικα, σχετικά με τις πτωχευμένες ελληνικές τράπεζες. Είχε αναλάβει το έργο της μέτρησης των μαύρων τρυπών των ελληνικών τραπεζών. Παραμένει ερωτηματικό πού βρήκε τα 15 τρισεκατομμύρια δολάρια, με τα οποία ελέγχει τις περισσότερες μετοχές, ομόλογα και παράγωγα απ’ όλα τα “hedge funds” (αντισταθμιστικά αμοιβαία κεφάλαια υψηλού κινδύνου) όλου του κόσμου; Χαρακτηριστικό είναι ότι οι χάρτινοι τίτλοι των 15 τρις δολαρίων δεν της ανήκουν. Τα διαχειρίζεται με την εξουσιοδότηση των πελατών της κι έτσι όποια κέρδη προκύψουν, τα εισπράττει ο πελάτης κι όχι η Blackrock. Το ίδιο ισχύει και για τις απώλειες, δηλαδή χάνει ο πελάτης και όχι η εταιρία. Η ίδια κερδίζει από προμήθειες που τους χρεώνει για τις υπηρεσίες της, ανεξάρτητα αν χάσει ή κερδίσει ο πελάτης. Να φανταστείτε ότι στη λίστα των πιο ακριβοπληρωμένων διευθυνόντων συμβούλων του κόσμου, που δημοσίευσαν οι FINANCIAL TIMES, από τους 15 οι 3 είναι της εν λόγω εταιρίας, με πρώτο τον Larry Fink, που κερδίζει 24 εκατομμύρια δολάρια το χρόνο! Η εταιρία έχει επίσης κατηγορηθεί από τον ευρωπαϊκό Τύπο για αναθέσεις μελετών και παροχές συμβουλών σε χώρες που βρίσκονταν σε κακή οικονομική κατάσταση και τους είχε επιβληθεί μνημόνιο. (π.χ. Ελλάδα, Ιρλανδία κλπ), κάτι που είχε καταγγείλει και ο ίδιος ο Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας, όταν ήταν στην Αντιπολίτευση.
Επιμύθιο
Ίσως να είναι από τα πιο μεγάλα funds που υπάρχουν αυτή τη στιγμή στον κόσμο. Το σίγουρο είναι ότι ήρθε να επενδύσει στη γειτονιά μας. Δεν ήρθε στην καρδιά του δήμου Περιστερίου, αλλά στα σύνορά του. Οι γνώμες είναι διχασμένες, όμως δεν μπορούμε να αμφισβητήσουμε την άποψη ότι ο μικρός επαγγελματίας θα πληγεί από τη δημιουργία ενός τέτοιων τεραστίων διαστάσεων εμπορικού κέντρου. Μπορεί και πάλι όχι. Ο καιρός θα δείξει.