Της Γιούλης Ηλιοπούλου
Ο παλαιός Σιδηροδρομικός Σταθμός των Αγίων Αναργύρων ήταν ένα κομβικό σημείο για την ανάπτυξη του σιδηρόδρομου και τις μεταφορές στην Ελλάδα. Εγκαινιάστηκε το 1884 και εξυπηρετούσε τα δρομολόγια προς την Πελοπόννησο μέχρι το 2007. Υπολογίζεται πως μετέφερε πάνω από 1.700.000 επιβάτες ετησίως και 250.000 τόνους εμπορευμάτων στην περίοδο ακμής του
Ο σταθμός ήταν επίσης η αφετηρία των δρομολογίων της γραμμής Άγιοι Ανάργυροι – Λαύριο. Τα δρομολόγια αυτά σταμάτησαν να εκτελούνται το 1957 και η συντήρηση των γραμμών σταμάτησε το έτος 1962.
Η οριστική παύση λειτουργίας του σταθμού έγινε στις 9 Ιουλίου του 2007 και αντικαταστάθηκε από τον νέο ομώνυμο σταθμό του προαστιακού σιδηροδρόμου Αθήνας.
Σήμερα η εικόνα είναι στενάχωρη. Η περιοχή έμεινε ανεκμετάλλευτη, αποτελώντας μια κενή ζώνη στον αστικό ιστό της πόλης. Τα βαγόνια του ρημάζουν εγκαταλελειμμένα, ενώ ο Οργανισμός Σιδηροδρόμων Ελλάδας (ΟΣΕ) πούλησε “για παλιοσίδερα” δύο γερανούς και μερικά από τα ιστορικά βαγόνια, που αποτελούσαν πολεμικές αποζημιώσεις της Ιταλίας μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Ο διαγωνισμός
Ο χώρος τοποθετείται σε κομβικό σημείο, με το Μητροπολιτικό Πάρκο Αντώνης Τρίτσης να βρίσκεται στο βόρειο τμήμα ακριβώς από επάνω, η πλατεία Αγίων Αναργύρων στο νότιο τμήμα και ακριβώς δίπλα οι εγκαταστάσεις του Δημαρχείου Αγ. Αναργύρων, ένα Πάρκο Ανακύκλωσης και ένας ποδηλατόδρομος. Και όλα αυτά κάνουν την αξιοποίησή του πολύ σημαντική.
Πρόσφατα διαβάσαμε ότι προκηρύχθηκε ανοικτός ηλεκτρονικός διαγωνισμός για την ανάθεση του έργου: Ανάπλαση του παλαιού σιδηροδρομικού σταθμού & Αναβάθμιση Εμπορικού Κέντρου Αγίων Αναργύρων.
Πιο συγκεκριμένα η ανακοίνωση ανέφερε:
«Ο Αναπτυξιακός Οργανισμός Δήμου Αγίων Αναργύρων- Καματερού Μονοπρόσωπη Ανώνυμη Εταιρεία – RESTART Α.Ε., προκηρύσσει ανοικτό ηλεκτρονικό διαγωνισμό για την ανάθεση του έργου: «Ανάπλαση του παλαιού σιδηροδρομικού σταθμού & Αναβάθμιση Εμπορικού Κέντρου Αγίων Αναργύρων», με προϋπολογισμό 5.604.838,71 € πλέον Φ.Π.Α. 1.345.161,29 €, δηλαδή συνολικά 6.950.000,00€.
Ο διαγωνισμός θα διενεργηθεί με ηλεκτρονικό τρόπο μέσω της πλατφόρμας του Εθνικού Συστήματος Ηλεκτρονικών Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΣΗΔΗΣ) στη διαδικτυακή πύλη www.promitheus.gov.gr του συστήματος, σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 4412/2016.
Η ημέρα λήξης παραλαβής προσφορών είναι η 26η Σεπτεμβρίου 2023 (26/9/2023), ημέρα Τρίτη και ώρα 14:00.
Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» με τη συγχρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωση – Next Generation EU με K.A. εισόδου 64.1324.0001.»
Είχε προηγηθεί η υπογραφή της συμφωνίας μεταξύ του Δήμου Αγίων Αναργύρων - Καματερού και της ΟΣΕ - ΓΑΙΑΟΣΕ για την παραχώρηση του οικοπέδου του παλιού αμαξοστασίου του ΟΣΕ στον Δήμο και τη μετατροπή του σε πάρκο τεχνολογίας, πολιτισμού και αναψυχής. Μάλιστα ο Πρωθυπουργός Κυριάκο Μητσοτάκης είχε δηλώσει τότε (Σ.Σ.: πριν από 2 χρόνια- τόσο ‘’γρήγορα’’ τρέχουν τα έργα στην Ελλάδα…) ότι «μια ευκαιρία για μια σημαντική αστική ανάπλαση για ολόκληρη την περιοχή της Δυτικής Αθήνας. Ο Δήμος τώρα έχει τη δυνατότητα να σκεφτεί και να προτείνει τον τρόπο με τον οποίο θέλει να αξιοποιήσει αυτόν τον χώρο και πιστεύω και ότι ο συνδυασμός δράσεων που αφορούν την υψηλή τεχνολογία, τον πολιτισμό, τον αθλητισμό και την αναψυχή είναι το σωστό μείγμα προκειμένου να αξιοποιηθεί κατάλληλα αυτός ο χώρος προς όφελος των δημοτών. Εμείς θα σταθούμε δίπλα στον Δήμο ώστε να διερευνήσουμε επιλογές ως προς τα χρηματοδοτικά εργαλεία προκειμένου αυτός ο χώρος από ιδέα, από σχέδιο, από όραμα, όπως είναι σήμερα, να γίνει σύντομα πραγματικότητα».
Ο Δήμαρχος Αγ. Αναργύρων - Καματερού, Σταύρος Τσίρμπας, είχε σημείωσει μεταξύ άλλων: «Έχουμε κάνει ένα σχεδιασμό που αφορά τη νέα γενιά να δώσουμε μία κατεύθυνση και μία ώθηση και να συμβάλουμε κι εμείς στην προσπάθειά που κάνετε για την ανασύνταξη της χώρας και στη νέα κατεύθυνση που προσπαθείτε να δώσετε. Αυτό είναι ένα ενδεικτικό πλάνο. Το σημείο ορόσημο θεωρούμε ότι θα είναι το μουσείο ρομποτικής, το οποίο θα είναι το πρώτο στην Ευρώπη -υπάρχουν στη χώρα εκατοντάδες εφευρέτες πιστοποιημένοι αλλά και εκατοντάδες ομάδες ρομποτικής. Φιλοδοξούμε λοιπόν και σε συνεννόηση μαζί τους εδώ να είναι η στέγη τους, εδώ να δημιουργηθεί ένα τεχνολογικό και εκπαιδευτικό ταυτόχρονα πάρκο όπου θα μπορούμε να φιλοξενούμε τα εκθέματά τους, να τα επισκέπτονται και μαθητές και να εκπαιδεύονται».
Ένα πάρκο πόλης 56.000 τ.μ.
Ο σχεδιασμός του έργου είναι εντυπωσιακός και μένει να το δούμε να παίρνει σάρκα και οστά. Στόχος θα είναι η δημιουργία αρμονικής σύνδεσης με τον περιβάλλοντα χώρο και άρα με το Πάρκο Τρίτση, την πλατεία Αγίων Αναργύρων και τον αστικό ιστό.
Σύμφωνα με την περιγραφή, η έκταση θα περιλαμβάνει 56.000 τ.μ. και στόχος είναι η ανάπτυξη ενός υπερτοπικού κέντρου με έμφαση στην αξιοποίηση της τεχνολογίας και προσανατολισμό στις σύγχρονες μορφές εργασίας και εκπαίδευσης, επαφή με την φύση και παροχή συγχρόνων μορφών άθλησης – όπως πίστες skate και αναρρίχησης – και δημιουργικού παιχνιδιού. Οι παρεμβάσεις αποσκοπούν στο να δημιουργηθεί, σε συνέχεια με το εμπορικό και διοικητικό κέντρο του δήμου, ένα πάρκο πόλης, με προσανατολισμό στην εκπαίδευση και στις νέες τεχνολογίες. Το πάρκο θα είναι περιφραγμένο και προβλέπονται δύο κεντρικές φυλασσόμενες είσοδοι και πέντε περιμετρικές πύλες. Περιμετρικά θα δημιουργηθούν τέσσερις οργανωμένοι χώροι στάθμευσης με σημεία φόρτισης αυτοκινήτων.
Μέσα στον χώρο θα υπάρχουν έξυπνα παγκάκια και αμφιθέατρο, ποδηλατόδρομος διπλής κατεύθυνσής, συνολικής επιφάνειας 2.200 τ.μ., δίκτυο διαδρόμων άθλησης, περίπατου και κοινωνικής επαφής, τρεις προσπελάσεις σε διαδρόμους για απορριμματοφόρα, ασθενοφόρα και οχήματα ανάγκης και διαχείρισης, δίκτυο εσωτερικών χωμάτινων διαδρόμων εντός φυτεμένων περιοχών με «έξυπνα παγκάκια», ενώ στη νότια πλευρά στο δίκτυο των χωμάτινων διαδρόμων θα πραγματοποιούνται εκπαιδευτικές δραστηριότητες για παιδιά. Στη βόρεια πλευρά του πάρκου προβλέπεται η τοποθέτηση οργάνων γυμναστικής ενήλικων και η κατασκευή μικρού υπαίθριου αμφιθέατρου 400 θέσεων. Στον σχεδιασμό του πρωτεύοντα ρόλο θα έχει η ενσωμάτωσή του στο φυσικό περιβάλλον.
Κοντά στο αμφιθέατρο θα χωροθετηθεί αναψυκτήριο με χώρους υγιεινής, συνολικής επιφάνειας 150 τ.μ. Μπροστά από το αναψυκτήριο θα οργανωθεί ο υπαίθριος χώρος που θα αποτελεί και την πλατεία του θέατρου. Προβλέπονται βιοκλιματικά στοιχεία δροσισμού, ενώ θα δημιουργηθεί αίθουσα 220 τ.μ. για εκπαιδευτικές δραστηριότητες που απευθύνονται σε εφήβους, αλλά και υπαίθριος κινηματογράφος για παραστάσεις και εκπαιδευτικές προβολές. Ο χώρος με τις πίστες skate θα διαμορφωθεί στη βόρεια πλευρά του πάρκου, ενώ προβλέπονται δύο γήπεδα τένις και δύο χώροι με αποδυτήρια και κερκίδες 700 θεατών.
Το παλιό κτίριο του σταθμού του ΟΣΕ θα ανακατασκευαστεί και θα γίνει ένας ακόμη χώρος εστίασης και αναψυχής. Το επιφάνειας περίπου 120 τ.μ. κτίριο, θα λειτουργήσει σαν αναψυκτήριο και «work café» με παροχές για εξ αποστάσεως εργασία. Οι ίδιες εξυπηρετήσεις θα παρέχονται και στον υπαίθριο χώρο του, επιφάνειας περίπου 800 τ.μ. Στο πάρκο θα χωροθετηθούν ακόμα δύο υπαίθριες αγορές με ενιαίας μορφής στέγαστρα.
Επίσης το έργο προβλέπει η κεντρική πλατεία των Αγίων Αναργύρων να ανακατασκευαστεί και να αναπλαστεί.