«Σκοπός των Καλλιτεχνικών Σχολείων είναι η εξοικείωση, η προετοιμασία, η ενθάρρυνση και η υποστήριξη του ενδιαφέροντος των μαθητών για τις τέχνες καθώς και η καλλιέργεια και η εκπαίδευση των δεξιοτήτων τους. Οι μαθητές εμβαθύνουν στην κατεύθυνση που επιθυμούν να ακολουθήσουν: Θεάτρου, Κινηματογράφου, Χορού (Κλασικού και Σύγχρονου) και Καλών Τεχνών.»
Αυτό ακριβώς αναφέρεται στην εγκύκλιο του Υπουργείου Παιδείας σχετικά με τον σκοπό ίδρυσης και λειτουργίας των Καλλιτεχνικών Σχολείων της χώρας. Παρόλο που οι τέχνες θα έπρεπε να βρίσκονται σε πρωτεύουσα θέση σε όλα τα σχολεία της χώρας και η ουσιαστική επαφή των μαθητών με αυτές θα έπρεπε να πραγματοποιείται σε κάθε σχολική βαθμίδα, υπάρχουν ορισμένα σχολεία (πολύ λίγα τω αριθμώ), στα οποία οι μαθητές εμβαθύνουν και «επίσημα» στα καλλιτεχνικά τους ενδιαφέροντα και αναπτύσσουν τις καλλιτεχνικές του κλίσεις.
Στην Ελλάδα σήμερα λειτουργούν 5 τέτοια σχολεία και είναι:
Μέχρι το σχολικό έτος 2016-17 λειτουργούσαν το Καλλιτεχνικό Σχολείο Γέρακα, το Καλλιτεχνικό Σχολείο Αμπελοκήπων Θεσσαλονίκης και το Καλλιτεχνικό Σχολείο Ηρακλείου Κρήτης. Το σχολικό έτος 2017 - 2018 ξεκίνησε η λειτουργία του Καλλιτεχνικού Σχολείου Κερατσινίου – Δραπετσώνας και του Καλλιτεχνικού Σχολείου Περιστερίου. Το 2018-2019 ξεκίνησε η λειτουργία του Καλλιτεχνικού Γυμνασίου Κοζάνης και φέτος προστέθηκε το Καλλιτεχνικό Σχολείο Μεσολογγίου. Όπως είναι φανερό το κάθε ένα σχολείο καλύπτει μεγάλες περιοχές στη χώρα και συνεπώς δεν είναι ίσως προσβάσιμο για όλους τους μαθητές. Δεν ξέρω με ποιο κριτήριο επιλέχθηκαν οι παραπάνω περιοχές, αλλά με τους υπεύθυνους του Υπουργείου που επικοινώνησα, μου είπαν ότι στο άμεσο μέλλον πρόκειται να ανοίξουν και άλλα καλλιτεχνικά σχολεία σε περισσότερες περιοχές της χώρας.
Το πρόγραμμα σπουδών τους, εκτός από τα μαθήματα γενικής παιδείας περιλαμβάνει και τρεις κατευθύνσεις: εικαστικών, θεάτρου-κινηματογράφου και χορού και είναι διευρυμένο σε 40 ώρες την εβδομάδα. Ενδεικτικά αναφέρω κάποια από τα διδασκόμενα μαθήματα: Εικαστικό Εργαστήρι, Ιστορία Τέχνης, Υποκριτική – Αυτοσχεδιασμός, Αγωγή Προφορικού Λόγου, Θεατρολογία, Θεατρική Κίνηση, Σύγχρονος και παραδοσιακός Χορός κ.α.
Στην Α΄ τάξη των Καλλιτεχνικών Γυμνασίων μπορούν να γραφτούν μαθητές απόφοιτοι των Δημοτικών Σχολείων κατόπιν επιλογής μέσω ειδικών εξετάσεων, που γίνονται μετά το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιουνίου κάθε σχολικού έτους. Η ύλη καθορίζεται από το Υπουργείο και περιλαμβάνει συγκεκριμένες θεματικές ενότητες ανάλογα με την κατεύθυνση στην οποία διαγωνίζεται ο μαθητής. Για παράδειγμα εξετάζονται στο ελεύθερο σχέδιο, στον αυτοσχεδιασμό, στους παραδοσιακούς χορούς, στην θεατρική έκφραση κ.α.
Να σημειώσουμε ότι οι απόφοιτοι των Καλλιτεχνικών Γυμνασίων εγγράφονται χωρίς εξετάσεις στην Α’ Τάξη των Καλλιτεχνικών γενικών λυκείων. Αυτό όμως δεν στερεί και το δικαίωμα να γραφτούν και οι μαθητές από τα Γενικά Λύκεια, αρκεί να περάσουν τις κατατακτήριες εξετάσεις. Κάθε μαθητής μπορεί να είναι υποψήφιος σε μία ή δύο κατευθύνσεις.
Το Καλλιτεχνικό Γυμνάσιο Περιστερίου ξεκίνησε τη λειτουργία του, τον Σεπτέμβριο του 2017. Βρίσκεται στην οδό, Λευκωσίας 50 & Αγ. Ιωάννου Θεολόγου σε ένα καινούργιο κτίριο. Όπως σε όλα τα καλλιτεχνικά σχολεία, λειτουργούν οι τρεις κατευθύνσεις και οι μαθητές που φοιτούν σε αυτές εκπαιδεύονται με γνώμονα όχι μόνο τον αυστηρά γνωστικό του ελληνικού σχολείου, αλλά με βάση τις ιδιαίτερες καλλιτεχνικές κλίσεις τους. Η δημιουργικότητα και το ταλέντο των μικρών μαθητών γεμίζει τα καλλιτεχνικά σχολεία και αυτό είναι εμφανές σε κάθε δραστηριότητά τους. Οι καθηγητές από την άλλη πλευρά ενθαρρύνουν τα παιδιά, τα στηρίζουν και στέκονται δίπλα τους σε κάθε νέο τους βήμα.
Η κ. Κωνσταντίνα Σοφιάδου, διευθύντρια του Καλλιτεχνικού Γυμνασίου Περιστερίου, ασκεί το λειτούργημά της με πλήρη αφοσίωση. «Μέσα στο σχολείο γινόμαστε και γονείς και ψυχολόγοι για τα παιδιά αυτά. Είμαστε συνεχώς δίπλα τους, κάθε στιγμή, σε κάθε πρόβλημά τους. η χαρά τους μας αποζημιώνει, για τον χρόνο που προσφέρουμε. Φυσικά η δουλειά με εφήβους, με καλλιτεχνικές ανησυχίες και ταλέντα είναι άκρως ενδιαφέρουσα και κάθε μέρα είναι διαφορετική.» Το σχολείο του Περιστερίου είναι ιδιαίτερα δραστήριο σε καλλιτεχνικές εκδηλώσεις (εκθέσεις, θεατρικές παραστάσεις κ.α.). Οι μαθητές τις προετοιμάζουν με μεράκι και τις παρουσιάζουν στο κοινό, θέλοντας να φέρουν όλους σε επαφή με την τέχνη τους.
Βέβαια η κ. Σοφιάδου επεσήμανε και τα προβλήματα που αντιμετώπισαν στην αρχή, με την ίδρυση του σχολείου. Δεν είχαν στο ξεκίνημα όλη την απαραίτητη υποδομή, τα υλικά και τον εξοπλισμό που χρειάζονταν και έπρεπε να περιμένουν πολύ για να ανταποκριθεί το Υπουργείο. Τελικά αρωγός ήταν και ο διευθυντής εκπαίδευσης Γ΄ Αθήνας που μεσολάβησε ώστε να έλθει ο εξοπλισμός στο σχολείο. Παρόλα αυτά ακόμα υπάρχουν ελλείψεις, λόγω της γνωστής ελληνικής γραφειοκρατίας.
Ένα άλλο σημαντικό ζήτημα σε σχέση με τη λειτουργία των Καλλιτεχνικών σχολείων είναι η μεταφορά των μαθητών προς αυτά και από αυτά. Οι γονείς και οι μαθητές ζητούν δωρεάν μεταφορά για όλους τους μαθητές χωρίς χιλιομετρικούς περιορισμούς. Μάλιστα κατά καιρούς έχουν πραγματοποιήσει συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας προς τον σκοπό αυτό.
Εδώ αξίζει να επισημάνουμε ότι ο δήμος Περιστερίου κατάφερε μετά από αίτημα στην Περιφέρεια Αττικής να εξαιρέσει το Καλλιτεχνικό Σχολείο Περιστερίου από την απόφαση του 2018 που όριζε ότι η μεταφορά των μαθητών στο σχολείο, θα γινόταν βάσει της χιλιομετρικής απόστασης από αυτό.
Όπως μας είπε ο αντιδήμαρχος Παιδείας κ. Θεοδωράκος η επιτροπή έκανε δεκτό το αίτημα του δήμο και έτσι οι μαθητές του μεταφέρονται δωρεάν στο σχολείο ανεξαρτήτως χιλιομετρικής απόστασης.