Eπιμέλεια: Γιούλη Ηλιοπούλου
Σε 2 μέρες η ατμόσφαιρα και η μυρωδιά της πόλης (και όχι μόνο) θα αλλάξει. Τσίκνα και θελκτικά «αρώματα» θα κυριεύσουν τις μύτες μας από νωρίς το μεσημέρι, μέχρι αργά το βράδυ. Σε άλλη περίπτωση, αν δεν ήμασταν υπό καθεστώς lockdown θα γινόταν το αδιαχώρητο σε ταβέρνες και ψησταριές. Μάλλον φέτος τη μερίδα του λέοντος θα πάρουν τα ψητοπωλεία- delivery αλλά και οι σχάρες και τα μικρά μπάρμπεκιου σε μπαλκόνια και αυλές, καιρού επιτρέποντος.
Τι πρέπει να γνωρίζουμε για την ημέρα «της σφαγής» των αμνών (και των άλλων δύστυχων τετραπόδων, που θυσιάζονται προς τέρψη των ουρανίσκων μας- ας με συγχωρήσουν οι vegan της παρέας-):
1. Η Tσικνοπέμπτη είναι η Πέμπτη της δεύτερης εβδομάδας του Τριωδίου (Κρεατινής), η περίοδος που οι άνθρωποι προετοιμάζονται για τη μεγάλη νηστεία της Σαρακοστής. Έτσι μπορούμε να καταναλώσουμε ό,τι έχει απομείνει από κρεατικά, πριν από τη νηστεία. Γιορτάζεται την Πέμπτη, 11 ημέρες πριν την Καθαρά Δευτέρα.
2. Το όνομα είναι προφανές: Ο καπνός που διαχέεται παντού από το ψήσιμο των κρατικών, η τσίκνα, είναι στην ουσία αυτός που χαρακτηρίζει την Τσικνοπέμπτη.
3. Επειδή η Τετάρτη και η Παρασκευή θεωρούνται νηστίσιμες ημέρες από την ορθόδοξη παράδοση, επιλέχθηκε η Πέμπτη.
4. Δεν γνωρίζουμε την ακριβή προέλευση του εθίμου. Εικάζεται πως έχει ρίζες στις βακχικές γιορτές των αρχαίων Ελλήνων και των αρχαίων Ρωμαίων.
5. Την Τσικνοπέμπτη ξεκινούν ουσιαστικά οι εκδηλώσεις για τις Απόκριες, που κορυφώνονται με τα Κούλουμα την Καθαρά Δευτέρα.
Πού αλλού γιορτάζεται κάτι παρόμοιο;
Δεν είμαστε μόνο εμείς που τιμάμε την κρεατοφαγία. Παρόμοιες γιορτές έχει η Γερμανία (Weiberfastnacht ) αλλά και η Γαλλία (Mardi Gras, δηλαδή «Λιπαρή Τρίτη»).
Έθιμα της Τσικνοπέμπτης ανά την Ελλάδα
Σε όλη την Ελλάδα η Τσικνοπέμπτη γιορτάζεται με τη δέουσα "μεγαλοπρέπεια"!
Στην Πάτρα, εκατοντάδες Πατρινοί από το μεσημέρι της Τσικνοπέμπτης στήνουν ψησταριές σε κάθε σημείο της πόλης. Τοπικά δρώμενα είναι "ο γάμος της Γιαννούλας της κουλουρούς" και "τα Τριτάκεια του Λάζαρη".
Στη Θήβα χαρακτηριστικός είναι ο «βλάχικος γάμος» που ξεκινά με το προξενιό δύο νέων, συνεχίζει με τον γάμο και τελειώνει την Καθαρά Δευτέρα με την πορεία των προικιών της νύφης και το γλέντι των συμπεθέρων, με σάτιρα, γλέντι και χορό.
Στην Κέρκυρα, τελούνται τα Κορφιάτικα Πετεγολέτσα ή πετεγόλια. Το πετεγουλιό, κατά τους Κερκυραίους, είναι το γνωστότατο κουτσομπολιό και αποτελεί μέρος του Κερκυραϊκού Καρναβαλιού. Είναι θεατρικό είδος που μοιάζει πάρα πολύ με την comedia dell' arte. Πραγματοποιείται το βράδυ της Τσικνοπέμπτης στην πόλη.
Στην Κομοτηνή καψαλίζουν μια κότα που πρόκειται να φαγωθεί την επόμενη Κυριακή (της Απόκρεω) και τα αρραβωνιασμένα ζευγάρια ανταλλάσσουν δώρα φαγώσιμα.
Στην Ξάνθη πραγματοποιούνται πολλές εκδηλώσεις όπως η «Βραδιά Παραδοσιακών Γεύσεων», με λιχουδιές, χορό και μουσική.
Στο Ξινό Νερό Φλώρινας την Τσικνοπέμπτη γίνεται χορός μασκέ με παραδοσιακή μουσική.
Στις Σέρρες ανάβουν μεγάλες φωτιές, στις οποίες αφού ψήσουν το κρέας, πηδούν από πάνω από αυτές.
