«Παιδεία είναι αυτό που επιβιώνει, όταν όλα όσα έχουν μαθευτεί ξεχνιούνται.»
B.F. Skinner, 1904-1990, Αμερικανός ψυχολόγος
Προφανώς –και παρελθόντος του χρόνου- έχω ξεχάσει τη θεωρία των μαθηματικών συναρτήσεων , τις λεπτομερείς ιστορικές χρονολογικές καταγραφές, τους νόμους της φυσικής (που ούτως ή άλλως με δυσκολία και τότε καταλάβαινα) και τους τρόπους επίλυσης χημικών αντιδράσεων, με τα οποία ήρθα σε επαφή κατά τη σχολική μου ζωή. Όμως αυτό που επιβίωσε μέσα μου ήταν και το αποτέλεσμα του ουσιαστικού παιδευτικού έργου, που η σχολική πράξη άφησε στην παιδική μου ψυχή και το μυαλό. Δεν είναι κάτι ποσοτικό, μα ολότελα ποιοτικό. Είναι αυτό που ονομάζεται ΠΑΙΔΕΙΑ, δεν οριοθετείται στενά, μα διατρέχει όλες τις πτυχές της προσωπικότητάς μας ως ενήλικων ανθρώπων, που συνυπάρχουμε και δρούμε, βάζοντας κι εμείς ένα λιθαράκι στην πρόοδο του μικρού και του ευρύτερου κοινωνικού συνόλου μας.
Είχα λοιπόν την τύχη, στα πρώτα μου τρυφερά χρόνια, τα προσχολικά και τα πρώτα σχολικά, να γίνω μέλος μιας «ομάδας», η οποία ανέλαβε όχι μόνο τη μόρφωσή μου ,με τη στενή εκπαιδευτική έννοια αλλά και την αγωγή μου, την παιδεία μου, ώστε σήμερα να μπορώ να περηφανεύομαι πως το σχολείο μου, μου έδωσε τις ορθές βάσεις και όλα τα εφόδια για να προοδεύσω και να ολοκληρωθώ.
Η «ομάδα» αυτή δεν είναι άλλη από τα Εκπαιδευτήρια Αυγουλέα- Λιναρδάτου, ένα από τα πιο ιστορικά εκπαιδευτήρια της Ελλάδας. Γι’ αυτό και δικαιωματικά ήμουν ο καταλληλότερος συντάκτης για το παρόν άρθρο, αφού φοίτησα εκεί, αφού επάξια έλαβα τον τίτλο του «Αυγουλόπαιδου» (έτσι μας φώναζαν οι «άλλοι», οι φίλοι που δεν πήγαιναν σε ιδιωτικό σχολείο, εν είδει πειράγματος).
Πέρα όμως από τα καθαρά υποκειμενικά που αισθάνομαι και που με κάνουν να συγκινούμαι ακόμα και σήμερα, περνώντας έξω από τα κτιριακά συγκροτήματα του παλιού μου σχολείου, η καταγραφή και η παρουσίαση της ιστορίας των Εκπαιδευτηρίων Αυγουλέα- Λιναρδάτου είναι καθήκον μιας περιστεριώτικης εφημερίδας, αφού το συγκεκριμένο σχολείο αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της τοπικής ιστορίας.
Μπήκα έτσι, κάποιες μέρες πριν, με ιδιαίτερη συγκίνηση, όχι πια με σχολική χρωματιστή και παραφορτωμένη τσαντούλα στον ώμο, στο προαύλιο του σχολείου, για να συναντήσω τον κ. Γιώργο Λιναρδάτο, τον Γενικό Διευθυντή και ιθύνοντα νου των Εκπαιδευτηρίων, για μία συζήτηση σίγουρα νοσταλγική και ουσιαστικά κατατοπιστική για την ιστορία, το παρόν και το μέλλον του σχολείου.
Η πρώτη μου επιθυμία ήταν να μάθω τις λεπτομέρειες για την ίδρυση του σχολείου. Το γεγονός αξιοθαύμαστο. Μία νεαρή κοπέλα από τη Λακωνία, η Σταυρούλα Αυγουλέα (για μας, τους μετέπειτα μαθητές της, η κ. Βούλα μας) αποφοιτά με «Άριστα» το 1946 από τη Ράλλειο Παιδαγωγική Ακαδημία και μετά από διδασκαλία σε ιδιωτικά σχολεία της εποχής, αποφασίζει να ιδρύσει, το 1949, με δανεικά χρήματα, ένα δικό της ιδιωτικό σχολείο στα δυτικά προάστια της Αθήνας, στον νεοσυσταθέντα δήμο Περιστερίου. Στην ερώτησή μου «Γιατί στο Περιστέρι;» ο κ. Λιναρδάτος εξέφρασε κι εκείνος την ίδια απορία, αφού η μητέρα του κατοικούσε στον Πειραιά και ο πατέρας του, Λευτέρης Λιναρδάτος, στο Κουκάκι και δεν υπήρχε κάποιος δεσμός με την περιοχή του Περιστερίου. Ίσως ήταν η «μαγική» εκείνη διαίσθηση, που συνοδεύει το ικανό και γεμάτο όραμα μυαλό στην πραγμάτωση των στόχων του, προσθέτω εγώ.
Το νέο σχολείο της Σταυρούλας και του Λευτέρη ξεκίνησε ως διθέσιο δημοτικό, με 121 μαθητές και δίδακτρα 25 δραχμές το μήνα, στην Κώστα Βάρναλη, με δασκάλες την κ. Σταυρούλα και την συνάδελφο και φίλη της Δορκοφύκη Ολυμπία. Την επόμενη χρονιά αγοράστηκε το οικόπεδο που στεγάζει σήμερα το δημοτικό σχολείο, στις οδούς Αρκαδίου και Λυκούργου.
- Ποιες ήταν η δυσκολίες στο ξεκίνημα του εγχειρήματος;
Κατά τα πρώτα χρόνια οι δυσκολίες ήταν πάρα πολλές. Άλλωστε όλη η εποχή ήταν δύσκολη και ταραγμένη. Αμέσως μετά τον πόλεμο, στο προσφυγικό Περιστέρι με τις παράγκες, τα ρέματα και τους χωματόδρομους χτίστηκε ένα σχολείο, μία μεγάλη αγκαλιά για να μάθουν τα παιδιά γράμματα. Με ελάχιστες αρχικά υποδομές και ευκολίες αλλά με την ακλόνητη πίστη στο γνήσιο εκπαιδευτικό όραμα, αυτό που θα οδηγούσε τους μαθητές της στην αβίαστη κατάκτηση της γνώσης.
Έμαθα ότι ήδη από τα πρώτα χρόνια λειτουργίας του το σχολείο καινοτομούσε (βασικό χαρακτηριστικό που διατηρεί και σήμερα), με τη διδασκαλία χορού και γαλλικών, μαθήματα που δεν προβλέπονταν από το αναλυτικό πρόγραμμα του Υπουργείου Παιδείας, με την πρόσληψη γυμναστή και τη διεξαγωγή εξαιρετικών γυμναστικών επιδείξεων, με τη λειτουργία σεμιναρίων γονέων και το πρώτο σχολικό λεωφορείο. Αξιοσημείωτο είναι ότι οι γυμναστικές επιδείξεις, σημείο αναφοράς για την τοπική κοινωνία, ελλείψει και άλλων διεξόδων διασκέδασης, πραγματοποιούνταν σε ένα ανοιχτό οικόπεδο, την «Αλάνα» στην Ελ. Βενιζέλου, χώρος που λειτουργούσε και ως υπαίθριος κινηματογράφος. Μετέπειτα πραγματοποιούνταν στην Πλατεία Δημαρχείου και στο γήπεδο του Ατρομήτου (τέλη της δεκαετίας του 1950).
- κ. Λιναρδάτο, πότε αναλάβατε το τιμόνι του σχολείου;
Ανέλαβα τη Διεύθυνση του Σχολείου έμπρακτα το 1991. (Να σημειώσω ότι ο κ. Γιώργος Λιναρδάτος είναι πτυχιούχος Ανωτάτης Παιδαγωγικής Σχολής με πανεπιστημιακές και μεταπτυχιακές σπουδές στη Μεγάλη Βρετανία και με πτυχίο Ναυπηγού- Μηχανολόγου Μηχανικού). Σήμερα το σχολείο μας έχει 1450 μαθητές και 330 εργαζομένους και είμαστε ένα από τα πιο άρτια εξοπλισμένα σχολεία της Ελλάδας. Οι μαθητές μας διαπρέπουν όπου κι αν συμμετέχουν και είμαστε περήφανοι γι’ αυτούς. Εκτός από την καθαρά μορφωτική διαδικασία στη βάση των επίσημων αναλυτικών προγραμμάτων, δίνεται στους μαθητές μας η ευκαιρία για ενασχόληση με ποικίλες περιβαλλοντικές, ανθρωπιστικές, κοινωνικές, πολιτιστικές, καλλιτεχνικές, μουσικές, θεατρικές και αθλητικές δραστηριότητες, σε ένα σχολικό περιβάλλον σύγχρονο, με πλήρη αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών, με διαδραστικούς ηλεκτρονικούς πίνακες στις αίθουσες διδασκαλίας, με ψηφιακό υλικό μάθησης, με δικές μας σχολικές εκδόσεις και πλήρως οργανωμένα εργαστήρια.
- Θα μπορούσατε με τρεις φράσεις να μου περιγράψετε το όραμα και το χαρακτηριστικό του σχολείου;
Πρώτο και κύριο χαρακτηριστικό μας είναι πως δεν ξεχνάμε τις ρίζες μας, από πού ξεκινήσαμε. Αφουγκραζόμαστε το παρόν και το μέλλον και διασφαλίζουμε μέσω της άρτιας οργάνωσης και της σκληρής δουλειάς την αποτελεσματικότητα του προγράμματός μας και τέλος παραμένουμε ένα ζεστό, οικογενειακό σχολείο, ένα οικείο περιβάλλον, μία μεγάλη οικογένεια.
- Ποια ήταν η πιο δύσκολη και αντίθετα η καλύτερη στιγμή του σχολείου;
Μία από τις δυσκολότερες στιγμές του σχολείου ήταν οι καταστροφικές πλημμύρες του 1961, που έπληξαν τα δυτικά και στοίχισαν τη ζωή σε δεκάδες ανθρώπους. Η νεροποντή ξεκίνησε κατά το σχόλασμα και ήταν εξαιρετικά επίφοβο για τα παιδιά που επέστρεφαν με τα πόδια στο σπίτι τους. οι γονείς μου έπαιρναν τα παιδιά από το χέρι και τα συνόδευαν. Επίσης κατά την περίοδο της δικτατορίας, όταν το σχολείο μας ήταν το μόνο που δέχτηκε να «φιλοξενήσει» τον γιο του εξόριστου τότε αριστερού δημάρχου της πόλης, Δημήτρη Φωλόπουλου, δωρεάν, όταν όλα τα άλλα σχολεία τον είχαν αποβάλει. Στο σχολείο φοιτούσαν και τα παιδιά του σχολικού συμβούλου Στέλιου Καραχάλιου και έτσι το σχολείο βρέθηκε στο στόχαστρο της Δικτατορίας, παρόλο που οι ιδρυτές του δεν είχαν αριστερές πεπεοιθήσεις. Η κ. Βούλα κλήθηκε σε απολογία και τα σεμινάρια γονέων γίνονταν υπό την παρουσία αστυνομικού. Η καλύτερη στιγμή του σχολείου είναι και για μένα προσωπικά η γιορτή των 60 χρόνων μας, στο Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού. Ήταν ένας φόρος τιμής και στους 2 γονείς μου, που ήταν παρόντες, για όσα πρόσφεραν στην ίδρυση και τη λειτουργία των Εκπαιδευτηρίων. Ήμασταν εκεί και οι τρείς γενιές, το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον του σχολείου και ήταν ιδιαίτερα συγκινητικά.
- Υπάρχει μία μέρα που θα μείνει ανεξίτηλα χαραγμένη στη μνήμη σας;
Η μέρα έναρξης λειτουργίας του Γυμνασίου/Λυκείου, το 1998. Ήταν το ξεκίνημα της νέας διαδρομής των Εκπαιδευτηρίων μας. Ένας νέος δρόμος που ανοιγόταν μπροστά μας, με ένα νέο τετραόροφο κτιριακό συγκρότημα, με 22 αίθουσες διδασκαλίας, κλειστό γυμναστήριο, κλειστό θερμαινόμενο κολυμβητήριο και μεγάλη αίθουσα πολλαπλών εκδηλώσεων.
- Πόσοι μαθητές έχουν αποφοιτήσει από το σχολείο συνολικά;
Είναι δύσκολο να υπολογίσουμε με απόλυτη ακρίβεια. Αλλά σίγουρα μιλάμε για πάνω από 8.000 μαθητές για το σύνολο των ετών λειτουργίας μας.
- Το σχολείο είναι ένα από τα πιο σύγχρονα στην Αττική και σε όλη την Ελλάδα, σε ό,τι αφορά σε υποδομές, δράσεις και καινοτομία. Ποιο είναι το όραμά σας;
Να συνεχίσουμε σε αυτή την κατεύθυνση και μέσα από έναν πλούτο δράσεων και καινοτομιών να παρέχουμε συνεχώς ό,τι πιο αξιόλογο και σύγχρονο στους μαθητές μας. Να σημειώσω πως το σχολείο μας έχει την κορυφαία πιστοποίηση της διεθνούς κοινότητας των Microsoft Showcase Schools, εντασσόμενο μέσα στα 3 τεχνολογικά προηγμένα και καινοτόμα σχολεία στην Ελλάδα αλλά και στα 400 στον κόσμο. Τα Σχολεία που συμμετέχουν στην κοινότητα αυτή είναι διακεκριμένα Σχολεία με καινοτόμο περιβάλλον μάθησης, όπου οι μαθητές προωθούν πρωτοποριακές δράσεις, νέες δυνατότητες και δεξιότητες. Συνεργαζόμαστε με εκπαιδευτικούς φορείς σε παγκόσμιο επίπεδο, συμμετέχουμε σε αναπτυξιακά επαγγελματικά προγράμματα, οργανώνουμε δωρεάν κάθε χρόνο, για 10 ήδη χρόνια εκπαιδευτικές ημερίδες με συμμετοχή εκπαιδευτικών από όλη την Ελλάδα (1000 εκπαιδευτικοί σε 70-80 workshops) και καταπιανόμαστε με μία πληθώρα δράσεων, από ρητορικούς αγώνες, μέχρι συμμετοχές σε μαθηματικούς και ρομποτικούς διαγωνισμούς, από θερινά camp, μέχρι και καλλιτεχνικά αφιερώματα σε μεγάλους δημιουργούς και πολλά άλλα. Και να σημειώσω (Σ.Σ: αυτό ειπώθηκε με περίσσιο καμάρι και περηφάνια από τον Διευθυντή του σχολείου) ότι οι μαθητές μας δεν έχουν πέσει κάτω από τις πρώτες θέσεις στα βάθρα των πανελλήνιων και πανευρωπαϊκών διαγωνισμών στους οποίους συμμετέχουν.
- Να ρωτήσω σχετικά με τα σχέδια για το μέλλον;
Θέλουμε να παραμείνουμε στην ίδια γραμμή. Να έχουμε ένα σύγχρονο, δυναμικό και καινοτόμο σχολείο, που δεν θα χάσει παράλληλα την οικογενειακή, ζεστή του πλευρά. Και μέσα στα σχέδιά μας είναι μία νέα επέκταση του σχολείου, στο προσχολικό κομμάτι, πάντα στο Περιστέρι.
Έρχομαι να προσθέσω πως ανάμεσα στα πολλά ακόμα που συζητήσαμε με τον κ. Λιναρδάτο, έμαθα και για την φιλανθρωπική δράση του σχολείου, το οποίο κάθε χρόνο, μέσα από εκδηλώσεις και δράσεις, συγκεντρώνει χρήματα που αποδίδει με πιστοποιημένους φορείς και σε φιλανθρωπικές οργανώσεις. Χαρακτηριστικό είναι ότι πέρυσι συγκεντρώθηκαν 25.000 ευρώ για φιλανθρωπικούς σκοπούς.
Τελειώνοντας τη συζήτηση και ανταλλάσσοντας μία θερμή χειραψία με τον κ. Γιώργο το βλέμμα μου έπεσε στον τοίχο του διευθυντικού γραφείου, όπου δέσποζαν τα πορτρέτα της κ. Βούλας και του Λευτέρη Λιναρδάτου, των ιδρυτών του σχολείου. Ευχήθηκα όλοι όσοι καταπιάνονται με τον ευαίσθητο χώρο της εκπαίδευσης να έχουν το όραμα, τη θέληση, την επάρκεια και τη «φώτισή» τους.
Σ.Σ: Αφιερωμένο και στη Λαμπρίνα, τη Λίλα, τον Παντελή, τον Μπάμπη, τη Βάσια, την Αντωνέλλα, τον Σπύρο και όσους ξεχνάω από εκείνες τις χρωματιστές σχολικές αίθουσες της Λυκούργου και Αρκαδίου. Και στην κυρία Έφη, την πρώτη μου νηπιαγωγό, που μας μάθαινε τι θα πει γλυκύτητα και τρυφερότητα.