H Κ.Σ.Δ.Ε.Ο. ΕΔΡΑ, στο πλαίσιο του προγράμματος «Στέγαση και Εργασία για τους αστέγους» του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, έχει προχωρήσει στην υλοποίηση του Σχεδίου με τίτλο «ΑΡΩΓΗ». Στο Έργο «ΑΡΩΓΗ» Δικαιούχοι Φορείς είναι ο Δήμος Περιστερίου και ο Δήμος Αιγάλεω και Συνδιαχειριστής Φορέας η ΑμΚΕ ΙΑΣΙΣ.
Στόχος του Προγράμματος είναι η άμεση μετάβαση σε αυτόνομες μορφές διαβίωσης ατόμων ή οικογενειών που αντιμετωπίζουν προβλήματα έλλειψης στέγης, μέσω της παροχής υπηρεσιών στέγασης και κοινωνικής φροντίδας, καθώς και η πλήρης αυτονόμηση και επανένταξή τους στον κοινωνικό ιστό, μέσω της επιστροφής στην αγορά εργασίας.
Ακολουθεί η συνέντευξη μιας ωφελούμενης του Προγράμματος ‘’Στέγαση και Εργασία’’. Διαβάστε την, είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα…
«Το είχα πάρει απόφαση, ή θα κέρδιζα κανένα ΛΟΤΤΟ ή θα πέθαινα. Δεν υπήρχε άλλη λύση για εμένα».
Κατευθυνόμαστε στο σπίτι της κυρίας Μαρίας - ωφελούμενη του Προγράμματος Στέγαση και Εργασία - έχοντας αγωνία και ενθουσιασμό να δούμε την ίδια και το νέο της σπίτι. Εκείνη μας συναντά ήρεμη, με ένα καλόκαρδο χαμόγελο στον κήπο - δίπλα σε δύο πελώριες, άψογα φροντισμένες τριανταφυλλιές - και μας οδηγεί στο εσωτερικό της οικίας της, για ένα δροσερό κέρασμα. Το σπίτι, όπως και η νέα του ένοικος γέμισε φως. Ένα ζεστό, δημιουργικό και νοικοκυρεμένο σπιτικό.
Η κυρία Μαρία, βρέθηκε ξαφνικά σε αστεγία και παρέμεινε για αρκετά χρόνια, με μόνη της συντροφιά τη Σίσσυ - το σκυλάκι της. Σήμερα, μας υποδέχεται εγκάρδια και μιλά για την εμπειρία της αστεγίας, την μοναξιά που βίωσε, το στίγμα και την αποδοχή της κοινότητας αλλά και τα όνειρα που κάνει στο νέο κεφάλαιο που ανοίγεται πλέον στη ζωή της.
Η κουβέντα ξεκίνησε και νιώσαμε πως δε θέλαμε να τελειώσει... η Σίσσυ μας επανέφερε που και που με ένα παιχνιδιάρικο γάβγισμα!
Κυρία Μαρία, τι σημαίνει για εσάς ‘’είμαι σπίτι μου’';
Σπίτι, είναι η ασφάλεια και η σιγουριά που νιώθω για πρώτη φορά μετά από καιρό. Δηλαδή, νιώθω ότι είμαι ανεξάρτητη τώρα. Όταν είσαι στο δρόμο έχεις το φόβο και όλα τα άλλα.
Αυτήν την στιγμή αισθάνεστε ασφάλεια;
Πάρα πολύ, δεν είναι το ίδιο, μετά από εφτά χρόνια άστεγη στο δρόμο.
Καταλαβαίνουμε πως αυτά τα εφτά χρόνια ήταν δύσκολα. Ποιό ήταν το κυρίαρχο συναίσθημα; Πώς νιώθατε;
Ότι ο κόσμος με θεωρούσε σκουπίδι. Σπάνια, ο ένας στους δέκα να νοιαστεί για εσένα. Όλοι οι άλλοι... όχι να μιλήσουν μαζί σου, ούτε καν να σε κοιτάξουν. Αυτό που με συγκινεί είναι αυτό εδώ, ένα σπίτι. Ξέρεις κάτι; Όταν κάτι δεν το έχεις το εκτιμάς αλλά όταν το έχεις δεν το κάνεις
Πώς έφτασε εκείνη η στιγμή που είπατε δεν έχω σπίτι;
Κοίτα, εγώ είχα λεφτά πάρα πολλά. Ξαφνικά έτυχε ο άντρας μου να είναι τζογαδόρος, τα έπαιξε και εγώ πήρα χαμπάρι όταν πτώχευσε πια. Ήρθαν οι οφειλέτες και ζητούσαν τα λεφτά. Και ξαφνικά βρέθηκα πανί με πανί, κατασχεμένα όλα και έτσι έμεινα στο δρόμο. Έφυγα, χώρισα με τον άντρα μου φυσικά, και γυρνούσα μέσα στο αυτοκίνητο μέχρι να δω τι θα κάνω. Δηλαδή, είχα πάρα πολλά λεφτά και από τα πολλά λεφτά βρέθηκα τελείως στον πάτο, κάτω. Και έτσι δε συγκινούμαι με τα πλούτη. Αυτό που με συγκινεί είναι αυτό εδώ, ένα σπίτι. Ξέρεις κάτι; Όταν κάτι δεν το έχεις το εκτιμάς αλλά όταν το έχεις δεν το κάνεις.
Δηλαδή άλλαξαν οι αξίες σας.
Πολύ, δε με ενδιαφέρουν ούτε συγκινούμαι με τα λεφτά. Αυτήν τη στιγμή πληρώνομαι και κοιτάζω να βγάλω τον μήνα μου και όχι σαν τότε που είχα λεφτά και σκεφτόμουν να φτιάξω πράγματα και να δημιουργήσω. Δεν σκέφτεσαι ότι αυτά μπορεί ξαφνικά να φύγουν, έτσι έφυγαν και τα δικά μου [χρήματα].
Αν δίνατε στην αστεγία τρεις λέξεις, ποιες θα ήταν αυτές;
Καταρχάς η ανασφάλεια, δεν ξέρεις τι θα κάνεις, πού θα κοιμηθείς, τι θα φας, εάν σε πλησιάσει κάποιος να σου κάνει κακό. Εγώ κοιμόμουν πάντα με ένα ξύλο στο χέρι. Ο φόβος μου; Μην έρθει κανένας για κακό.
Μπορεί να κοιμάται ο άνθρωπος έξω στο παγκάκι, αλλά ζει με τον φόβο. Μέχρι που φεύγει ο φόβος και μένει η σιχασιά, σιχαίνεσαι τον κόσμο, την κοινωνία, δε θέλεις, τα απαρνείσαι όλα. Δε θέλω τίποτα, δε με νοιάζει, ούτε καν δίνεις για τον κόσμο σημασία.
Έχω νιώσει στις συζητήσεις μας, μια γενικότερη δυσπιστία στην κοινωνία. Κάπου ανάμεσα σε αυτά τα επτά χρόνια ήρθε και η Σίσσυ;
Ναι, η καλύτερή μου συντροφιά, η Σίσσυ! Ήμουν που ζούσα μόνη, δε μπορούσα να ζήσω και χωρίς ένα ζώο; Μόνο το γαύγισμα με έκανε να νιώθω ασφάλεια. Πλησίαζε κάποιος, πεταγόταν η Σίσσυ. Κακά τα ψέματα, ένας άστεγος δεν κοιμάται, λαγοκοιμάται με τον φόβο μην έρθει κάποιος.
Μετά νιώθεις ντροπή που ζεις, που ζητιανεύεις για φαγητό, έστω και στα σκουπίδια. Ντροπή για τον εαυτό σου, για την κοινωνία δε σε νοιάζει.
Πώς μάθατε για το Πρόγραμμα Στέγαση και Εργασία;
Κάποιος μου είπε για την πρόνοια στον Δήμο. Μήπως μπορέσει να με βοηθήσει, γιατί εγώ τα είχα παρατήσει, δεν ήθελα τίποτα. Πήγα λοιπόν, μίλησα με την Κοινωνική Λειτουργό και συζητώντας, άρχισε να με βοηθάει, να στέκεται στο πλευρό μου, να την παίρνω τηλέφωνο, μετά με έβαλε στο συσσίτιο, με βοήθησε πάρα πολύ. Εκεί κατάλαβα ότι δεν ήμουν μόνη. Υπάρχουν άνθρωποι, απλά εμείς δεν τους βλέπουμε, νομίζουμε ότι όλοι είναι κακοί.
Έφτιαξα τα χαρτιά μου και περίμενα. Αφού άρχισε να περνάει λίγος καιρός, σκέφτηκα σιγά κι αυτοί ψέματα λένε και δεν έδωσα σημασία. Έτσι όταν με πήραν τηλέφωνο να μου πουν ότι μπήκα στο πρόγραμμα, λέω «Ορίστε; Δηλαδή θα έχω σπίτι;» Εκείνοι μου απάντησαν «ναι, θα πάμε να το κοιτάξουμε μαζί». Δεν το πίστευα!
Έπειτα μπήκαμε στην κοινωνία των ιδιοκτητών, που έχουν τα σπίτια. Εκεί μόνο που ακούγανε πρόγραμμα με διώχνανε. Δεν δεχόντουσαν, σπάνια. Δε θέλανε καν να μιλήσουν. Δεν μπορούσες εύκολα να βρεις σπίτι, δεν εμπιστεύονται, σου λέει δεν πιστεύω ότι το κράτος θα δώσει λεφτά. Μέχρι που στο τέλος έγινε.
Νιώθετε ότι είναι ένα βοηθητικό πρόγραμμα;
Πολύ. Τώρα για να πατήσω στα πόδια μου, να αγοράσω το τραπεζάκι μου. Πληρώνει το πρόγραμμα το ενοίκιο, οπότε μου περισσεύουν να πάρω μία κατσαρόλα. Ευτυχώς που υπάρχουν άνθρωποι που με βοηθάνε. Σου λένε πάρε κι αυτό. Μετά αν δεν ήταν το πρόγραμμα, δεν υπήρχε περίπτωση να τα είχα κάνει εγώ αυτά. Το είχα πάρει απόφαση, ή θα κέρδιζα κανένα ΛΟΤΤΟ ή θα πέθαινα, δεν υπήρχε άλλη λύση για εμένα.
Τώρα πώς πιστεύετε ότι θα είναι η καθημερινότητά σας σε έναν χρόνο από τώρα;
Τον χειμώνα αφού πάρω τα πραγματάκια μου, αυτά που θέλω, ξεκινώ να κάνω σχέδια για να κάνω ταξίδι, να πάρω το πούλμαν και να με πάει μέχρι το Ναύπλιο, μονοήμερη. Αυτό, δηλαδή μία φορά το μήνα... Πιστεύω από ό,τι μου λένε και στη δουλειά μου, θα μου ανανεώσουν τη σύμβαση. Όταν είναι κάποιος καλός στη δουλειά του, δεν τον διώχνουν και μόλις βγω στη σύνταξη βλέπουμε.
Τώρα, έγιναν αυτά; Χαίρομαι, το σήμερα. Να έρχεσαι, να ανοίγεις το σπίτι σου, να τρως, να έχεις το ψυγείο σου. Αυτά που εσύ θεωρούσες δεδομένα εγώ δεν τα είχα, ήταν αριστοκρατικά για εμένα.
Τι άλλο κάνετε στον ελεύθερο σας χρόνο και στο νέο σας σπίτι;
Μαγειρεύω! Φτιάχνω παγωτό καρπούζι, γλυκό καρπούζι και στη δουλειά φτιάχνω πίτες. Πάντα μου άρεσε να ασχολούμαι με την κουζίνα. Υπάρχουν άνθρωποι, απλά εμείς δεν τους βλέπουμε, νομίζουμε ότι όλοι είναι κακοί
Άρα ξαναβρίσκετε τον εαυτό σας;
Ναι! Βλέπω όμως και τους συγγενείς τώρα που λένε «θα έρθουμε από το σπίτι σου να πιούμε καφέ». Εγώ δε λέω ναι, γιατί όταν ήμουν στο αυτοκίνητο, δεν έλεγε κανείς τίποτα.
Έχετε κατηγορήσει ποτέ τον εαυτό σας για όσα συνέβησαν;
Ναι, που εμπιστεύτηκα τους ανθρώπους. Έλεγα πρέπει να γίνω σκληρή, έκανα πολλές φορές κακό στον εαυτό μου, αλλά σιγά σιγά με τη βοήθεια των γιατρών ανέβηκα. Το ξεπέρασα κι αυτό. Πέρασα από μεγάλα στάδια, ψυχιατρεία μετά την καταστροφή.
Πολύ σημαντικά όσα μας είπατε, γιατί είναι αλήθεια.
Ναι, ένας άστεγος κάτι έκανε πριν [βγει στον δρόμο], κάτι ήταν στη ζωή του. Από τι έγινε και πώς κατάντησε, δεν είναι να του ρίχνεις κλωτσιά. Εμένα μου ξημέρωσε στα ξαφνικά, πήγα να ξεκινήσω τη δουλειά μου και με πήραν τηλέφωνο ότι χρωστάω.
Όταν συνέβη αυτό, τα παιδιά σας ήταν μεγάλα;
Η κόρη μου να φανταστείς δούλευε μαζί μας. Επηρεάστηκαν περισσότερο γιατί θεώρησαν ότι ήμουν ανίκανη γυναίκα, γιατί δεν φύλαξα τα λεφτά. Όμως όταν σου γίνεται κατάσχεση, στα παίρνουν όλα. Μετά είπαν ότι δεν φάνηκα δυνατή και δεν έμεινα με τον μπαμπά τους. Εγώ μετά από όλα αυτά να τον συγχωρέσω; Είχα τέσσαρα παιδιά, γυναίκες μέσα στο σπίτι να με βοηθάνε, δούλευα, δεν καθόμουν, από το πρωί μέχρι το βράδυ. Ξαφνικά δούλευα σε αυτές τις γυναίκες που είχα εγώ για δουλειά και η μία ειδικά μόνο κλωτσιά δεν μου έδωσε. Εκεί έκλαιγα και λέω πως κατάντησα.
Υψώσατε το ανάστημά σας και στα παιδιά σας.
Ναι, δε με θέλανε, με είχαν απαρνηθεί. Επειδή εγώ μετά την καταστροφή έπεσα σε κατάθλιψη, δεν το καταλαβαίνανε. Έριχναν το φταίξιμο σε εμένα, όταν πήρα τη βαλίτσα κι έφυγα, έλεγαν ότι διέλυσα το σπίτι μου. Μετά από 5-6 χρόνια έμαθαν όλη την αλήθεια και μου ζητούσαν συγγνώμη. Τι να το κάνω; Εγώ έφυγα από το σπίτι γιατί είπαν τα παιδιά μου ότι εγώ μπορώ να τα καταφέρω, ενώ ο πατέρας τους ήταν αδύναμος.
Στον μόνο που μίλησα ήταν ο τελευταίος μου γιος, γιατί ήταν στην εφηβεία και του είπα «εγώ θα είμαι δίπλα σου». Κοιμόμουν στο αμάξι και του έλεγα θα βρω σπίτι να νοικιάσω και πράγματι ξεκίνησα, δούλεψα σε σπίτια και πάτησα κάπως στα πόδια μου. Μετά άρχισε η κρίση. Με κατηγορούσαν όλοι, που έφυγα. Με ρωτούσαν που είσαι, που μένεις. Δεν τους έλεγα. Να τους έλεγα γιατί; Να με λυπούνται;
Ευχαριστούμε πολύ κα Μαρία.
Τώρα αν σας φώτισα… Πάνω έχω και τα πουλάκια μου, πάμε να τα δείτε…
ΥΓ. Οι άνθρωποι μπορούμε να βρεθούμε χωρίς σπίτι εξαιτίας διάφορων καταστάσεων. Η απώλεια της εργασίας ή της οικογένειας ή ένα πρόβλημα υγείας μπορεί να οδηγήσουν στο να χαθεί και η στέγη και η ασφάλεια από τη ζωή μας. Για όλους εκείνους τους συνανθρώπους μας, που έχουν βρεθεί έστω και για ένα μικρό διάστημα σε αστεγία, η διαδικασία εύρεσης ενός σπιτιού ώστε να μείνει μακριά από τον δρόμο και τις κακουχίες που έχουν βιώσει, είναι το πιο σημαντικό βήμα για την πλήρη ψυχική και κοινωνική τους αποκατάσταση.
Βοήθησε να φύγει ένας άνθρωπος από τον δρόμο!
Επικοινώνησε μαζί μας: 210 5762861 | social.edra@gmail.com
#homelesslivesmatter #endhomelessness #edracoop
*Η Κ.Σ.Δ.Ε.Ο. «ΕΔΡΑ» - Κοινωνικές Συνεταιριστικές Δραστηριότητες Ευπαθών Ομάδων είναι ένας Αστικός Μη Κερδοσκοπικός Συνεταιρισμός που δραστηριοποιείται από το 2001 στην προαγωγή της ψυχικής υγείας και την προάσπιση των δικαιωμάτων των ευπαθών ομάδων, εφαρμόζοντας ολιστική προσέγγιση και ψυχοκοινωνική υποστήριξη για τις διάφορες ομάδες πληθυσμού που εξυπηρετεί.
