Της ψυχολόγου Θεώνης Διαμαντοπούλου
Ένας από τους πρωταρχικούς στόχους του Δήμου Περιστερίου είναι η φροντίδα της ψυχικής υγείας των πολιτών του. Το Τμήμα της Κοινωνικής Υπηρεσίας του Δήμου δρα αδιαλείπτως προς όφελος των κοινωνικών ομάδων που χρήζουν βοήθειας και ακολουθώντας συγκεκριμένο σχεδιασμό, αξιοποιεί την άρτια κατάρτιση και διάθεση προσφοράς νέων επιστημόνων για την προαγωγή της ψυχικής υγείας των συνδημοτών του.
Η ψυχολόγος, Θεώνη Διαμαντοπούλου, έχοντας ήδη θητεύσει σε συνεδρίες της Κοινωνικής Υπηρεσίας Περιστερίου, σήμερα, με τον ίδιο ζήλο συνεχίζει να αφιερώνει την ενέργεια της και να μοιράζεται τα «δώρα της ψυχολογίας» στο 9ο ΚΕΦΙ του δήμου μας, συμβάλλοντας στην εμψύχωση της τρίτης ηλικίας.
Αυτό το άρθρο διερευνά, μια θεραπεύσιμη μορφή αγχώδους διαταραχής, τις Κρίσεις Πανικού. Μια σοβαρή ψυχολογική κατάσταση που επηρεάζει ολοένα και περισσότερους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Εξηγεί που οφείλονται, περιγράφει τα συμπτώματα τους και καταλήγει στους τρόπους αντιμετώπισης τους, χωρίς φάρμακα, με σκοπό ένα πιο ισορροπημένο και υγιές τρόπο ζωής.
Κρίσεις Πανικού: Ποιος είναι ο παραλυτικός φόβος που μας καθηλώνει
Η κρίση πανικού είναι μια οξεία αγχώδης διαταραχή που μας επισκέπτεται αιφνιδίως και εκδηλώνεται με έντονα αισθήματα φόβου, άγχους και δυσφορίας χωρίς όμως να υφίσταται υπαρκτός κίνδυνος που να τα δικαιολογεί.
Την στιγμή που κάποια αιτία ενεργοποιεί το νευρικό σύστημα, αυτό ασυνείδητα αρχίζει να εκκρίνει μεγάλη ποσότητα αδρεναλίνης, να μεταβάλλει τα επίπεδα του ζαχάρου, της κορτιζόλης και της αρτηριακής πίεσης, ενέργειες που φυσιολογικά θα γίνονταν στο σώμα όταν αυτό θα προετοιμάζονταν για «Πάλη ή Φυγή» (“Fight or Flights”) κατά την αντιμετώπιση ενός πραγματικού κινδύνου.
Όλες οι ψυχοσωματικές εκδηλώσεις που βιώνονται διαρκούν από λίγα έως και σε εξαιρετικές περιπτώσεις είκοσι λεπτά και ενώ είναι ακίνδυνες, το άτομο νιώθει αφόρητη ψυχολογική ένταση, αισθάνεται ότι χάνει τον έλεγχο, ότι μπορεί να τρελαθεί ή ακόμη και να πεθάνει.
Η ολοκλήρωση μιας προσβολής πανικού, στις περισσότερες περιπτώσεις, δημιουργεί στον πάσχοντα έντονο άγχος και διαρκή εγρήγορση στην προσπάθεια του να αποτρέψει μια επανάληψη της.
Οι προσβολές πανικού που ακολουθούν, συνήθως, προέρχονται από τον φόβο του ατόμου να μην τις ξανά ζήσει. Ένας φαύλος κύκλος φόβου για τον φόβο που ακινητοποιεί σταδιακά τον πάσχοντα κάνοντας τον δυσλειτουργικό στην καθημερινότητα του.
Τα Αόρατα Δεσμά: Ποια είναι τα Αίτια των Κρίσεων Πανικού
Η επιτακτική ανάγκη των ατόμων που βιώνουν τις προσβολές πανικού να κατανοήσουν τα βαθύτερα αίτια της διαταραχής προκειμένου να την αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά, οδήγησε τους επιστήμονες σε πολυετείς μελέτες που διαπιστώνουν ότι τα αίτια των κρίσεων πανικού είναι ο συνδυασμός εσωτερικών και εξωτερικών παραγόντων που υπό ποικίλες συνθήκες τις πυροδοτούν.
Κάποιες από τις πιο συνηθισμένες αιτίες των κρίσεων πανικού είναι:
- Χρόνιο έντονο άγχος.
- Οικογενειακό ιστορικό αγχωδών διαταραχών.
- Τραυματικές ή αρνητικές εμπειρίες.
- Σημαντικές στρεσογόνες αλλαγές στην ζωή.
- Υπερδραστηριότητα.
- Χρόνια νοσήματα.
- Ορμονικές ανισορροπίες.
- Παρενέργειες φαρμάκων.
- Φοβίες.
- Κατάθλιψη.
Πώς Αναγνωρίζουμε μια Κρίση Πανικού: Τα Συμπτώματα που δεν πρέπει να αγνοούμε
Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία, οι διαταραχές πανικού πλήττουν παγκοσμίως το 3%-5% των ανθρώπων, στην πλειοψηφία τους γυναίκες. Ενώ 1 στα 10 άτομα θα βιώσουν τουλάχιστον μια φορά στην ζωή τους, αυτή την έκρηξη φόβου και άγχους ταυτόχρονα. Διαπιστώνουμε, λοιπόν, ότι αυτή η διαταραχή αφορά μεγάλη μερίδα του πληθυσμού για αυτό και κρίνεται απαραίτητο να μάθουμε να αναγνωρίζουμε τα συμπτώματα της προκειμένου να την διαχειριστούμε με επιτυχία.
Σωματικά συμπτώματα:
- Ταχυκαρδία
- Πόνος στο στήθος
- Υπερβολική εφίδρωση, εξάψεις
- Δύσπνοια
- Ναυτία
- Ρίγη
- Λιποθυμική τάση
- Μούδιασμα
- Στομαχική διαταραχή
- Δάκρυα
- Ξηροστομία
- Συχνοουρία
- Πελιδνότητα
Ψυχολογικά συμπτώματα:
- Συναίσθημα επικείμενου θανάτου
- Έντονος φόβος
- Απώλεια ελέγχου
- Αποδιοργάνωση
- Ντροπή
- Αδυναμία
- Θυμός
- Ανασφάλεια
- Αποπροσωποποίηση
Ψυχοθεραπεία: Η σημασία της στην αντιμετώπιση των κρίσεων πανικού
Η καλή είδηση είναι ότι οι κρίσεις πανικού θεραπεύονται ακολουθώντας εγκαίρως σωστή διαχείριση.
Καθώς η φύση της εν λόγω διαταραχής είναι πολύπλοκη και ενεργοποιείται κυρίως από βαθιά ασυνείδητα ψυχολογικά αίτια, ο επαγγελματίας ψυχικής υγείας είναι αυτός που προτείνει την κατάλληλη ατομική θεραπευτική προσέγγιση.
Στην ψυχοθεραπεία, εκτός από τις πολύτιμες συμβουλές των ειδικών, που βοηθούν τον πάσχοντα να αποκτήσει τον έλεγχο των σκέψεων και αντιδράσεων του, βρίσκεται και το ασφαλές περιβάλλον που χρειάζεται για να αφουγκραστεί τον βαθύτερο εαυτό του, να νιώσει την ένταση στον ψυχισμό του, τις εσωτερικές συγκρούσεις και τα διλήμματα που τον ταλαιπωρούν. Με λίγα λόγια, ο τρόπος αντιμετώπισης των κρίσεων πανικού, μιας εσωτερικής πίεσης που εκτονώνεται με την μορφή έκρηξης, είναι ολιστικός.
Επιπλέον, της ψυχοθεραπείας για την αντιμετώπιση των κρίσεων πανικού χωρίς φάρμακα, λειτουργούν ευεργετικά και:
- Η κατανόηση της φυσιολογίας και ψυχολογίας κατά τη διάρκεια των κρίσεων πανικού.
- Η συνειδητοποίηση πότε συμβαίνουν οι κρίσεις πανικού (πχ μέρη, καταστάσεις)
- Η εκπαίδευση του νου να αντιμετωπίζει δυσκολίες με θετική αναδιατύπωση και ευελιξία.
- Η ισορροπημένη διατροφή που διατηρεί σταθερά τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα.
- Η κοιλιακή αναπνοή.
- Η τακτική ελαφριά άσκηση.
- Οι δραστηριότητες χαλάρωσης.
- Ο περιορισμός στην κατανάλωση καφεΐνης και αλκοόλ.
- Η διατήρηση ενός σταθερού προγράμματος ύπνου.
Οι Κρίσεις πανικού θεραπεύονται
Έχει παρατηρηθεί ότι οι επαναλαμβανόμενες κρίσεις πανικού επηρεάζουν την καθημερινότητα του ατόμου και την ποιότητα ζωής του, για αυτό είναι σημαντικό, η ψυχική υγεία να αντιμετωπίζεται με την ίδια σοβαρότητα και τον ίδιο σεβασμό που αποδίδεται στην σωματική μιας και είναι άρρηκτα συνδεδεμένες.
Παρ’ ότι, αυτή η διαταραχή συμβαίνει συχνά σε άτομα δυναμικά και δραστήρια, η ένταση και η αιφνίδια παρουσία της στην ζωή τους, τα παραλύει. Για καλύτερη ποιότητα ζωής είναι απαραίτητο με την βοήθεια πάντοτε των ειδικών, ο πάσχοντας να ενισχύσει την ψυχική του ανθεκτικότητα.
Εν κατακλείδι, σ’ αυτό το άρθρο, εξηγήσαμε τι είναι οι κρίσεις πανικού, αναδείξαμε τη σοβαρότητα τους, αναφέραμε τις αιτίες που τις ενεργοποιούν, συνοψίσαμε τα σωματικά και ψυχολογικά συμπτώματα που τις συνοδεύουν και εστιάσαμε στην σημασία της ψυχοθεραπείας ως την πιο αποτελεσματική μέθοδο καταπολέμησης τους, χωρίς φάρμακα.
Ο Φόβος αποδυναμώνεται μόνο με την δράση και είναι σπουδαίο, αν το άτομο με κρίσεις πανικού καταφέρει να βιώσει αυτήν την εμπειρία ως ευκαιρία απελευθέρωσης και μεταμορφωτικής αλλαγής.