Γράφει η Γιούλη Ηλιοπούλου

Η περίοδος του Πάσχα συνδέεται άμεσα με τις εκκλησίες. Είτε κανείς βιώνει τη γιορτή του Πάσχα θρησκευτικά είτε καθαρά εθιμοτυπικά, σίγουρα ο ήχος της καμπάνας- ο μελαγχολικός της Μεγάλης Παρασκευής και ο χαρμόσυνος της νύχτας της Ανάστασης- συνταιριάζει πάντα με αυτές τις ημέρες, τις «χρωματίζει» ηχητικά, τις προσδιορίζει. Κάθε τόπος έχει τις εκκλησίες του. Μεγάλες, μικρές, ιστορικού ενδιαφέροντος ή νεότερες, οι εκκλησίες είναι χαρακτηριστικά σημεία κάθε περιοχής, σημεία συνάντησης, συνήθως μπροστά σε μεγάλες πλατείες, σημεία αυτοαναφορικότητας της περιοχής.  

Ας γνωρίσουμε, λοιπόν, και με αφορμή τις μέρες αυτές, τις πιο σημαντικές εκκλησίες του Περιστερίου (ιδιαίτερα αυτές που είναι χρονολογικά παλαιότερες) ξεχωριστά.

Μητροπολιτικός Ναός «Ευαγγελισμός της Θεοτόκου» (Ευαγγελίστρια)

Ο Μητροπολιτικός Ναός «Ευαγγελισμός της Θεοτόκου», βρίσκεται σε ένα από τα πιο κεντρικά σημεία του Περιστερίου, απέναντι από το Δημαρχείο.

Οι Περιστεριώτες τον αποκαλούν η «Ευαγγελίστρια» και αποτελεί σημείο κατατεθέν της πόλης. Είναι ένας από τους παλαιότερους ναούς του Περιστερίου, βυζαντινού ρυθμού σταυροειδώς εγγεγραμμένου μετά τρούλου.

Το πρώτο ξύλινο εκκλησάκι κτίσθηκε από Μικρασιάτες πρόσφυγες το 1926. Στις 20 Αυγούστου 1944 πραγματοποιούνται τα εγκαίνια υπό του Μητροπολίτη Ναυπακτίας και Ευρυτανίας κυρού Γερμανού (μετέπειτα Ηλείας). Το 1950 χτίζονται τα καμπαναριά της εκκλησίας και το 1959 ξεκινάει η αγιογράφησή του από τους μαθητές του Φώτη Κόντογλου. Το 1971 η «Ευαγγελίστρια» αναγνωρίζεται ως Μητροπολιτικός Ιερός Ναός του Δήμου Περιστερίου.

Άγιος Αντώνιος

Στο σημείο, όπου σήμερα βρίσκεται ο Άγιος Αντώνιος υπήρχε ένα μικρό εκκλησάκι προς τιμή του Αγίου Δημητρίου. Το πρώτο αυτό εκκλησάκι του Αγίου Δημητρίου κτίσθηκε το 1902 ενώ πολύ μεγάλος περιβάλλων χώρος του λειτουργούσε ως νεκροταφείο Περιστερίου και Κολωνού. Το 1924-1925 κτίσθηκε από πρόσφυγες Μικρασιάτες το παρεκκλήσι του Αγίου Αντωνίου. Τον Νοέμβριο του 1928 σταμάτησε να λειτουργεί το νεκροταφείο και τα οστά μετεφέρθηκαν στο νέο νεκροταφείο του Αγίου Λαζάρου (Αγ. Βασιλείου). Η νέα εκκλησία θεμελιώθηκε το 1954. Ο Ιερός Ναός στην σημερινή του μορφή λειτούργησε το 1961 ενώ τα εγκαίνια τελέστηκαν το 1968. Η αγιογράφηση άρχισε το 1971. Την ίδια χρονιά με απόφαση του Δήμου Περιστερίου ο Ιερός ναός ορίσθηκε ως Πολιούχος της πόλης του Περιστερίου.

ΚΑΘΕΔΡΙΚΟΣ ΝΑΟΣ ΠΑΜΜΕΓΙΣΤΩΝ ΤΑΞΙΑΡΧΩΝ (οι γνωστοί μας «Ταξιάρχες» έναντι του ΙΚΑ Περιστερίου)

Βασιλέως Αλεξάνδρου & Μεσολογγίου

Στη δυτική πλευρά του σημερινού προαυλίου χώρου λειτουργούσε από το 1936 ως ενορία ένας μικρός Ναός στο όνομα των Παμμεγίστων Ταξιαρχών Μιχαήλ και Γαβριήλ σε χώρο τον οποίο είχαν δωρίσει η Μιχαέλα Μάσχαινα και η Σγαδρέλαινα.

Ο νέος Ναός θεμελιώθηκε το 1963. Το 1971 έγιναν τα εγκαίνια από τον Επίσκοπο Περιστεράς Ηλία. Στις αρχές του 1989 κτίζεται παράπλευρα του Ιερού Ναού διώροφο Πνευματικό Κέντρο.

ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΠΑΜΜΕΓΙΣΤΩΝ ΤΑΞΙΑΡΧΩΝ (ΠΑΛΑΙΟΣ)

Σοφοκλή Βενιζέλου 47

Η ανοικοδόμηση του παλαιού Ιερού Ναού των Παμμεγίστων Ταξιαρχών ξεκίνησε στο τέλος του έτους 1930-1931 σε οικόπεδο το οποίο δώρισε ο Αλεξανδρής Παναγιώτης. Αρχικά λειτούργησε ως παρεκκλήσι του Ιερού Ναού Κοιμήσεως της Θεοτόκου Κολοκυνθούς. Η ανακήρυξη του Ιερού Ναού ως ενοριακού γίνεται στις 17 Νοεμβρίου 1943.

Τα έτη 1977-1978  άρχισε η αγιογράφηση του Ιερού Ναού η οποία ολοκληρώθηκε το 1999. Στον υπόγειο χώρου του Ναού λειτουργεί παρεκκλήσι του Οσίου Παταπίου.

ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΘΕΟΛΟΓΟΥ

Αγ. Ιωάννου Θεολόγου & Λευκωσίας

Το 1900 ανεγέρθηκε ξύλινος ναός σε τμήμα του κτήματος της οικογενείας Νικ. Οικονόμου ή (Μπαμπάλα) όπου είχε βρεθεί εικόνα του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου. Η Ενορία ιδρύθηκε το έτος 1958. Ο νέος Ναός θεμελιώθηκε το 1960 και εγκαινιάσθηκε το 1980 από τον τότε Μητροπολίτη Περιστερίου Χρυσόστομο. Ο ρυθμός του Ναού είναι ο κλασικός σταυροειδής βασιλικής μετά τρούλου, ενώ κοσμείται και με δύο ψηλά καμπαναριά. Το 1990 τοποθετήθηκε περίτεχνο ξυλόγλυπτο τέμπλο και ο άμβωνας. Ο Ιερός Ναός αγιογραφήθηκε κατά το διάστημα 1990-2000. Στον υπόγειο χώρο του Ναού λειτουργεί αίθουσα, η οποία στεγάζει το κοινωνικό, φιλανθρωπικό και νεανικό έργο της ενορίας, καθώς και παρεκκλήσιο του Αγίου Παρθενίου.

ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΠΑΥΛΟΥ

Κωνσταντινουπόλεως & Ζακύνθου 2

Ο Ναός του Αποστόλου Παύλου είναι κτισμένος στην περιοχή του Μπουρναζίου. Αρχικά υπήρχε εκεί μικρός Ναός, ο οποίος το έτος 1966 ή 1967 κατεδαφίσθηκε. Ο νέος ναός θεμελιώθηκε στις Δεκεμβρίου 1971 από τον τότε Αρχιεπίσκοπο Αθηνών. Το 1975 είχαν ολοκληρωθεί οι εργασίες του υπογείου παρεκκλησίου του Αγίου Μεγαλομάρτυρος Μηνά.Στα τέλη της δεκαετίας του 1980 ολοκληρώθηκαν οι κατασκευαστικές εργασίες και άρχισε να λειτουργεί ο σημερινός Ναός.

ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ (ΧΩΣΤΟΣ)

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟ ΠΑΡΕΚΚΛΗΣΙ

Λεωφόρος Κηφισού 38

Βρίσκεται στην ανατολική όχθη του Κηφισού, μπροστά στο Πρακτορείο των υπεραστικών λεωφορείων. Είναι ένα χαρακτηριστικό δείγμα εκκλησιών βυζαντινού τύπου και υπολογίζεται ότι χτίστηκε τον 16ο ή 17ο αιώνα. Πρόκειται για μικρό, μονόχωρο ιερό ναό βασιλικού ρυθμού, με τρούλο. Κοσμείται με εκπληκτικές τοιχογραφίες (μεταγενέστερες από τον ναό). Λέγεται «Χωστός» επειδή είχε χτιστεί πιο χαμηλά από το ύψος του δρόμου.

ΑΓΙΟΣ ΙΕΡΟΘΕΟΣ

Ο πρώτος Ναός θεμελιώθηκε το 1927 και ολοκληρώθηκε το 1930. Αρχικά ο Ναός λειτούργησε ως Παρεκκλήσι του Ι. Ναού Αγ. Μαρίνας. Οι πρώτοι κάτοικοι ήταν πρόσφυγες από την Μικρά Ασία, οι οποίοι μέσα στη δίνη του ξεριζωμού έφεραν μαζί τους ένα τέμπλο και εικόνες που τοποθέτησαν μέσα στον Ναό. Σήμερα τα κειμήλια βρίσκονται στο υπόγειο Ιερό Βήμα του Ναού. Το 1968 ο Άγιος Ιερόθεος αναγνωρίστηκε ως Ενοριακός Ναός. Στις αρχές του 1970 γκρεμίστηκε το παλαιό εκκλησάκι και θεμελιώθηκε ο σημερινός ναός, στις 31 Μαΐου. Στις 8 Ιουνίου 1980 έγιναν τα εγκαίνια του σημερινού Ναού.

ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΗΠΟΥΠΟΛΗΣ

Στην περιοχή του Αγίου Ιεροθέου, βρίσκεται το παρεκκλήσι του Αγίου Γεωργίου, διατηρητέο μεταβυζαντινό μνημείο. Πριν από την Επανάσταση του 1821, λειτουργούσε ως Ιερά Μονή, πολλοί όμως μοναχοί φονεύθησαν από τους Τούρκους. Όπως λέει η παράδοση το αίμα τους έβαψε τους τοίχους του Ναού και έτσι πήρε την προσωνυμία «κόκκινη εκκλησία».

Το παρεκκλήσι παραχωρήθηκε στην Ιερά Μητρόπολη Περιστερίου το 1984 με απόφαση του Ιερού Ναού Ευαγγελισμός της Θεοτόκου Ν. Λιοσίων. Το 1997 άρχισε η ανέγερση του νέου Ιερού Ναού.

Με πληροφορίες από: Ιερά Μητρόπολη Περιστερίου