Αν ρωτήσεις κάποιον πολύ παλιό, «αυτόχθονα» Περιστεριώτη, για το μικρό πέτρινο «κόσμημα» του οικοδομικού τετραγώνου των οδών Αρκαδίου, Ανδριανουπόλεως, Σκρα και Ελλησπόντου, θα σου απαντήσει «μα, είναι το σχολείο της Φρειδερίκης».

Η –κατά το συντακτικό- γενική κτητική αναφέρεται ακριβώς και κυριολεκτικά στην ίδια τη βασίλισσα, η οποία παρευρέθηκε και τέλεσε τα εγκαίνια του νεοιδρυθέντος τότε σχολείου, του 2ου Δημοτικού σχολείου Περιστερίου. Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Σύμφωνα με το ιστορικό αρχείο του σχολείου, που χρονολογείται από το 1925-26, η αύξηση του πληθυσμού της πόλης του Περιστερίου, στην οποία συνετέλεσε και η άφιξη των προσφυγικών ρευμάτων, οδήγησε στην ανάγκη ίδρυσης αυτόνομης σχολικής μονάδας, με την επωνυμία 2ο Δημοτικό Σχολείο Περιστερίου, στη θέση της σημερινής Α’ Παιδικής χαράς, στην οδό Παναγή Τσαλδάρη. Το νέο σχολείο στεγάστηκε φυσικά σε…Παράγκα (άλλη μία παράγκα στέγασε και το 1ο Δημοτικό σχολείο ακριβώς δίπλα). Είναι πολύ ενδιαφέρον να διαβάσει κανείς και το ΦΕΚ του 1929, που αναφέρει την ίδρυση του 2ου δημοτικού (δείτε τη διπλανή εικόνα) και φέρει την υπογραφή του τότε Προέδρου της Δημοκρατίας, Παύλου Κουντουριώτη και του Υπουργού Παιδείας, Κ. Γόντικα.
Μέχρι το 1950 το σχολείο λειτούργησε στην Παράγκα.

Το νέο κτίριο
Όπως μαρτυρούν και οι απόγονοι των 2 περιστεριώτικων οικογενειών, το 1948, ο Κακλαμάνος και ο Καστριώτης, δώρισαν το συγκεκριμένο οικόπεδο στο δήμο και επί δημαρχίας Ξηρίδη, άρχισε η οικοδόμηση του γνωστού μας «Πέτρινου», που αποπερατώθηκε το 1950. Ακολουθούν τα… glamorous εγκαίνια, παρουσία της Φρειδερίκης και το 2ο Δημοτικό ξεκινά τη λειτουργία του, για να διδάξει τις περιστεριώτικες γενιές από το σχολικό έτος 1950-51 μέχρι και το 2005-2006, οπότε και μεταφέρθηκε στο ακριβώς απέναντί του νέο σύγχρονο κτίριο. Η ιστορική πορεία ενός σχολείου και μάλιστα σε μία δύσκολη και ιδιαίτερη κοινωνική και ιστορική συγκυρία (όπως στην φτωχή Ελλάδα των τότε δεκαετιών και στα «χειμαζόμενα» δυτικά προάστια της πρωτεύουσας ) έχει να αναφέρει πάμπολλες ιστορίες, που ο περιορισμός χώρου των σελίδων μιας εφημερίδας, δεν επιτρέπει να αποδελτιωθούν. Παρόλα αυτά, αν μιλήσεις, με τους πιο παλιούς μαθητές του Πέτρινου, θα δεις τη νοσταλγία στα μάτια τους, για το σχολείο τους, τις γιορτές του, τις γυμναστικές του επιδείξεις, για τους παλιούς καθηγητές που δεν υπάρχουν πια και την περηφάνια τους λόγω της «ιδιότητας» του μαθητή ενός τόσο ιστορικού σχολείου.
Όταν επισκέφτηκα το Πέτρινο (σήμερα εκεί στεγάζεται η Δημοτική Βιβλιοθήκη Περιστερίου) από το 2011 και το Δημοτικό Ελεύθερο Πανεπιστήμιο), κάποιες μέρες πριν, για τις ανάγκες του ρεπορτάζ, με σκοπό να συγκεντρώσω ό,τι υπήρχε για την ιστορία του, χάρηκα ιδιαίτερα που βρήκα ένα πολύ μεγάλο φωτογραφικό αρχείο και αρχειακό υλικό για το 2ο Δημοτικό. Παλιές ασπρόμαυρες φωτογραφίες από μαθητικές τάξεις, σχολικές γιορτές, εκδρομές, ενδεικτικά μαθητών από τα πρώτα χρόνια λειτουργίας της Παράγκας και ένα λεύκωμα με τα ονόματα των καθηγητών που υπηρέτησαν τη γνώση και τη μόρφωση των μικρών μαθητών όλα αυτά τα χρόνια. Όλα, ευγενική προσφορά οικογενειών- παλιών μαθητών του Πέτρινου, με τη συνδρομή πάντα του δήμου Περιστερίου, που ομολογουμένως συγκεντρώνει με σεβασμό ό,τι αφορά στην ιστορία του αλλά και τη βοήθεια της κ. Νικολίτσας Καρκούλια, επί 20 χρόνια διευθύντριας (συνολικά 28 χρόνια υπηρεσίας στο σχολείο).
Υ.Γ: Ήταν πολύ μεγάλη προσωπική μου έκπληξη, όταν ανάμεσα στις φωτογραφίες του λευκώματος, συνάντησα φωτογραφία με υπότιτλο «Αρχείο Ηλιόπουλου Μιχάλη», και μέσα στις παιδικές φατσούλες, με τα κοντά παντελονάκια και τα κοντοκουρεμένα κεφαλάκια, αναγνώρισα τον θείο μου (Μιχάλης Ηλιόπουλος, Σχολικό έτος 1956, Τάξη Δ’) Κατόπιν τον επισκέφτηκα, του την έδειξα και επιβεβαιώσαμε συγκινημένοι την ανακάλυψή μου. Γι’ αυτό και του αφιερώνω το άρθρο μου, για την χαρά της ανακάλυψης των οικείων σου, ως μέρος της ιστορίας του τόπου σου.

Βραδιά γεμάτη αναμνήσεις
Του Κυριάκου Μιχαλόπουλου
Παρά τις όποιες μικρές δυσκολίες πρόβαλε ο βροχερός καιρός κατά τη διάρκεια της μέρας, το Σάββατο 6 Απριλίου διεξήχθη στο κτήριο πλησίον του 2ου Δημοτικού Σχολείου Περιστερίου, κατά κόσμον «Πέτρινο», μια συνήθεια που τα τελευταία χρόνια έχει γίνει λατρεία. Ήταν η ετήσια, 8η κατά σειρά, επετειακή συνάντηση «Μαζί ξανά στο σχολείο». Παλιοί απόφοιτοι από τα χρόνια που ακόμα το κτίριο αποτελούσε το 4ο Δημοτικό Σχολείο Περιστερίου είχαν την ευκαιρία να βρεθούν εκ του σύνεγγυς σε μια εκδήλωση νοσταλγίας και αναπόλησης. Καθώς το Πέτρινο μέτρησε 56 ολόκληρα χρόνια ιστορίας ως σχολείο (1950–2006), οι ηλικίες των παρευρισκόμενων αποφοίτων ήταν ποικίλες, κυμαινόμενες από ανθρώπους νεαρής ηλικίας μέχρι ηλικιωμένους, όλοι με μία ή περισσότερες ξεχωριστές, μοναδικές ιστορίες να διηγηθούν για το μέρος που τους φιλοξένησε στα παιδικά τους χρόνια.
Η συνάντηση ήταν μία ενέργεια της δυναμικής δράσης της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Περιστερίου. Το λόγο πήραν τόσο η νυν Υπεύθυνη της Βιβλιοθήκης και επί σειρά ετών Διευθύντρια του Πέτρινου Λιλή Καρκούλια όσο και η Αντιδήμαρχος Περιβάλλοντος & Πολιτισμού Μαίρη Τσιώτα-Μάρκου, πάντα ενεργή και παρούσα στα θέματα της Δημοτικής Βιβλιοθήκης, όσο και όποιος ή όποια απόφοιτος επιθυμούσε για να μοιραστεί τις δικές του/της σκέψεις για το θρυλικό κτίριο. Το ραντεβού φυσικά ανανεώθηκε για την επόμενη χρονιά, με την ίδια και ακόμα μεγαλύτερη προσέλευση. Γιατί τα κτίρια από μόνα του δε θα άξιζαν τίποτα, αν δεν υπήρχαν οι δυνατές αναμνήσεις ανθρώπων για να τα συνοδεύουν, και οι οποίες αξίζει να μοιράζονται.
Η βραδιά ξεχείλιζε συγκίνηση, ειδικά βλέποντας τα πρόσωπα των οικογενειών των αποφοίτων, παιδιά και εγγόνια, να ακούνε με προσοχή και προσήλωση ιστορίες και θύμησες από μια άλλη εποχή, σχεδόν ξεχασμένη. Τα άλμπουμ με τις ασπρόμαυρες φωτογραφίες έδιναν κι έπαιρναν, καθώς οι απόφοιτοι ξεφύλλιζαν τις σελίδες του παρελθόντος.
Η βραδιά πλαισιώθηκε με εξαιρετική μουσική, καθώς ο πρώτος όροφος του κτιρίου φιλοξένησε παράσταση με τους μουσικούς και συνθέτες Παντελή Γούσα (πιάνο) και Γιώργο Τσαπρούνη (πνευστά). Μαζί τους τραγούδησαν οι: Αγγελική Αντωνοπούλου, Βούλα Ρεφενέ, Γιολάθη Πουλημένου και Χρήστος Βερώνης.