1. Φέτος η Καθαρά Δευτέρα είναι στις 15 Μαρτίου
2. Η Καθαρά Δευτέρα ονομάστηκε έτσι, γιατί τότε είναι η ημέρα του «καθαρισμού» σύμφωνα με την ορθόδοξη χριστιανική παράδοση. Οι πιστοί καθαρίζονται σωματικά και πνευματικά και αφήνουν πίσω τους τις αμαρτωλές συνήθειες, μαζί με τα αρτύσιμα, δηλαδή τα φαγητά που δεν είναι νηστίσιμα.
3. Η νηστεία της Σαρακοστής έχει διάρκεια 40 μέρες, όσες ήταν οι μέρες της νηστείας του Χριστού. Είναι 48 μέρες πριν την Κυριακή της Ανάστασης, το ορθόδοξο χριστιανικό Πάσχα.
4. Η ετυμολογία για τη λέξη κούλουμα δεν είναι ξεκάθαρη. Πολλοί θεωρούν ότι προέρχεται από τον αναγραμματισμό της λατινικής λέξης cumulus (κούλουμους) που σημαίνει σωρός, αφθονία ή επίλογος.
5. Τα κούλουμα είναι αλλιώς γνωστά και σαν κούλουμπα, κούμουλες, κουμουλάθες ή κούμουλα.
6. Το πιο κοινό έθιμο είναι ο κόσμος να βγαίνει έξω στην ύπαιθρο για να πετάξει τον χαρταετό. Ο χαρταετός συμβολίζει το πέταγμα της ψυχής προς τον ουρανό, προς τον Θεό. Οι άνθρωποι πιο παλιά πίστευαν ότι όσο πιο ψηλά φτάσει ο χαρταετός, τόσο πιθανότερο ήταν να ακούσει τις προσευχές τους ο Θεός. Δεν γνωρίζουμε την προέλευσης της συγκεκριμένης παράδοσης, όμως το πιο πιθανό είναι να έχει κινέζικη καταγωγή. Οι χαρταετοί έκαναν την εμφάνισή τους στην Κίνα πριν από 3.000 χρόνια περίπου.
7. Την ημέρα αυτή τρώμε λαγάνα. Η λαγάνα είναι ένας άζυμος άρτος, που φτιάχνεται χωρίς προζύμι και συμβολίζει το πρόχειρο ψωμί που έτρωγαν οι Ισραηλίτες κατά τη νύχτα της Εξόδου τους από την Αίγυπτο.
8. Πολλά είναι τα έθιμα ανά την Ελλάδα. Σε κάποια χωριά της Κέρκυρας γίνεται ο χορός των παπάδων. Στο συγκεκριμένο έθιμο, ιερείς στήνουν χορό που ακολουθείται από γέροντες. Ένα άλλο έθιμο, προερχόμενο από την Τουρκοκρατία γίνεται στην Αλεξανδρούπολη. Σε αυτό μεταμφιέζεται κάποιος κάτοικος σε Μπέη και περιφέρεται στην πόλη, μοιράζοντας ευχές. Στην Μεθώνη Μεσσηνίας, γίνεται του Κουτρούλη ο γάμος, δηλαδή μια αναπαράσταση ενός πραγματικού γάμου που είχε γίνει στην περιοχή κατά τον 14ουαιώνα.

της Αγγελικής Κοκορόγιαννη