Όλοι λίγο πολύ έχουμε ακούσει για την αναγκαιότητα της ανακύκλωσης. Όλοι βρεθήκαμε μπροστά από έναν μπλε κάδο ανακύκλωσης που αντί να περιέχει ανακυκλώσιμα υλικά, ξεχείλιζε από άσχετα σκουπίδια. Όλοι μας μετά από μια συναυλία έχουμε πετάξει το πλαστικό μπουκάλι σε έναν απλό κάδο σκουπιδιών ή αφήσαμε στην παραλία το πλαστικό ποτήρι του καφέ με το πλαστικό καλαμάκι. Και να μη μιλήσω για τις πλαστικές σακούλες που θα χρειαστούν εκατοντάδες χρόνια, ώστε να πάψουν να αφήνουν το αποτύπωμά τους στον πλανήτη. Όμως δεν πάει άλλο. Πρέπει κι εμείς, όπως και όλος ο πλανήτης, να ευαισθητοποιηθούμε, ξεκινώντας από την καθημερινότητά μας. Πολλές ευρωπαϊκές χώρες έχουν κάνει άλματα στον τομέα αυτό. Διαπιστώνω όμως πως στη χώρα μας χρειάζεται ακόμη πολλή δουλειά. Όχι μόνο από την πλευρά των πολιτών αλλά και από την πλευρά των αρχών, είτε αυτή λέγεται κυβέρνηση, είτε δημοτική αρχή. Κάπως έτσι αποφάσισα να πάρω συνέντευξη από τον άνθρωπο που συντονίζει το μεγαλόπνοο πρόγραμμα που αφορά την ανακύκλωση στο Περιστέρι, την Αντιδήμαρχο Περιβάλλοντος και Καθαριότητας κ. Μαίρη Τσιώτα, γιατί διαπίστωσα ότι στο Δήμο Περιστερίου τον τελευταίο καιρό γίνεται μια πραγματικά αξιόλογη προσπάθεια ενημέρωσης- δράσης στον τομέα αυτό. Συνάντησα λοιπόν μία γυναίκα, με ενθουσιασμό και αποφασιστικότητα που έχει βάλει στόχο να καταφέρει να μάθει τους Περιστεριώτες τι εστί ανακύκλωση.

Ξεκινήσατε μια εκστρατεία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης διαχωρισμού ρευμάτων ανακύκλωσης με σκοπό να μάθει ο πολίτης να ξεχωρίζει τα ανακυκλώσιμα. Μιλήστε μας λίγο, καταρχάς, για την εκστρατεία.

Είναι πολύ σημαντικό να ενημερώσουμε και να ευαισθητοποιήσουμε το δημότη. Εάν δεν το κάνουμε αυτό, όλο το σχέδιό μας για την ανακύκλωση θα αποτύχει. Χρειάζεται χρόνος. Σε τέτοια θέματα όπως η ανακύκλωση, δεν μπορείς απλά να ανακοινώνεις: «υπάρχουν ρεύματα ανακύκλωσης». Για το δημότη αυτό δε σημαίνει τίποτα.
Μην ξεχνάτε ότι πριν κάποια χρόνια λίγοι ήξεραν τι είναι ανακύκλωση. Άρα στόχος μας είναι, το τονίζω ξανά, να δώσουμε τη γνώση και την εμπειρία στο δημότη. Για να καταλάβετε, αυτή τη στιγμή στον μπλε κάδο, τα μισά σχεδόν απορρίμματα είναι ακατάλληλα, δεν είναι ανακυκλώσιμα. Ο κόσμος δε γνωρίζει τι είναι ανακυκλώσιμο, με αποτέλεσμα να μην γίνεται σωστά η ανακύκλωση. Εμείς λοιπόν μετά από ένα χρόνο προετοιμασίας έχουμε κάνει μία ολοκληρωμένη δράση, όχι μόνο στο να ενημερώσουμε το δημότη αλλά και να εκπαιδεύσουμε τον μαθητή. Θεωρώ ότι εφόσον ο μαθητής ενημερωθεί-ευαισθητοποιηθεί, θα το μεταφέρει και στην οικογένεια και γι’ αυτό έχουμε ειδική δράση «Η Ανακύκλωση στα Σχολεία».

Θα μας πείτε ποια είναι τα ρεύματα ανακύκλωσης;

Τα ρεύματα ανακύκλωσης είναι 25 και τα προβάλλουμε μέσα από το Κινητό Πράσινο Σημείο. Από τα 25, τα 10 που είναι και τα βασικά, τα προβάλλουμε μέσα από ένα κοντέινερ που θα πηγαίνει στα σχολεία. Υπάρχουν βασικά ρεύματα ανακύκλωσης που, πιθανόν, τα γνωρίζει όλος ο κόσμος, αλλά πολύ λίγοι ξέρουν ότι π.χ. ακόμα και το χαρτί της ακτινογραφίας είναι ανακυκλώσιμο. Σχεδόν τίποτα απ’ όσα χρησιμοποιούμε δεν πρέπει να πετάγεται.

Ρεύματα ανακύκλωσης εννοούμε τους κάδους;

Όχι. Ρεύματα ανακύκλωσης εννοούμε τα είδη της ανακύκλωσης. Το πλαστικό είναι ένα ρεύμα. Ρεύματα είναι και το γυαλί, το χαρτί, το χρησιμοποιημένο λάδι και το βιοαπόβλητο.

Τι είναι το βιοαπόβλητο;

Το βιοαπόβλητο είναι το βασικό ρεύμα ανακύκλωσης, ό,τι περισσεύει από φαγητά αλλά χωρίς συσκευασία. Πρέπει να ξέρετε ότι στην περίπτωση αυτή ό,τι ανακυκλώνεται, γίνεται λίπασμα. Είναι το λεγόμενο κομπόστ. Επειδή τα παραπάνω είναι άγνωστα, εμείς ως Δήμος Περιστερίου έχουμε κάνει ιδιαίτερη αναφορά σε αυτό το ρεύμα της ανακύκλωσης οργανικών με σαφείς οδηγίες.

Λέτε σε μια παλαιότερη συνέντευξη ότι επειδή δεν υπάρχουν πολλά σημεία ανοιχτού χώρου στο περιστέρι για εγκατάσταση μόνιμου κοντέινερ ανακύκλωσης, πάει το κοντέινερ στο δημότη. Φαντάζομαι ότι επιλέγετε κάποια σημεία στο Περιστέρι και ανά κάποια διαστήματα πηγαίνετε και τα τοποθετείτε εκεί. Τίθεται το ερώτημα: όταν ο δημότης ευαισθητοποιηθεί σ’ αυτό και πηγαίνει και κάνει την ανακύκλωσή του,και μετά το κοντέινερ φύγει; Πού θα πηγαίνει ο Δημότης; Δηλαδή αν εγώ μένω σε μια περιοχή και για ένα μήνα υπάρχει το κοντέινερ εκεί, θα κάνω λοιπόν την ανακύκλωση, θα μάθουν τα παιδιά μου και πάω μια μέρα και δεν υπάρχει πλέον;

Καταρχάς η επίσκεψη θα έχει περιοδικότητα. Έχουν οριστεί χώροι εναπόθεσης των κοντέινερ, με βάση τον Περιφερειακό Σχεδιασμό. Αυτούς τους χώρους τους ονομάζουμε πράσινα σημεία. Σε άλλες πόλεις οι οποίες δεν είναι τόσο πυκνοκατοικημένες, υπάρχουν χωράφια, γήπεδα, όπου δημιουργείται ένα σταθερό Πράσινο Σημείο, και οι πολίτες μπορούν εκεί να αφήσουν ό,τι έχουν για ανακύκλωση.

Υπάρχουν τέτοια σημεία;

Στην Ελλάδα δεν υπάρχουν πουθενά αυτή τη στιγμή. Στην Ευρώπη, στην Αμερική, στη Λατινική Αμερική υπάρχουν. Αυτό γίνεται πάρα πολύ εύκολα όταν έχεις χώρους ανακύκλωσης. Όταν όμως δεν έχεις χώρους, εκεί αναγκάζεσαι να βρεις λύσεις. Υπάρχουν λοιπόν τα λεγόμενα Κινητά πράσινα Σημεία. Είναι ένα κοντέινερ το οποίο γίνεται συμπαγές, μεταφέρεται με ένα ειδικό αυτοκίνητο, ανοίγει και υποδέχεται τα ρεύματα ανακύκλωσης. Ο στόχος είναι διπλός: και να μαζέψουμε τα ανακυκλώσιμα, αλλά και να ευαισθητοποιήσουμε το κοινό. Είναι μία στοχευμένη δράση. Όπως ακριβώς και με τα σχολεία θα προηγείται ραντεβού και τα παιδιά θα προετοιμάζονται να φέρουν τα ανακυκλώσιμά τους.

Και πώς θα γνωρίζει ο δημότης πού θα βρίσκεται αυτό το κοντέινερ;

Ο δημότης θα ενημερώνεται πού θα βρίσκεται το Κινητό Πράσινο Σημείο, δηλαδή σε ποιες πλατείες και σε ποιες ημερομηνίες. Δηλαδή, στόχος μας είναι να γυρίζει στις γειτονιές, ώστε να καταλάβουν όλοι ότι το ανακυκλώσιμο δεν είναι κάτι που πετάγεται, αλλά έχει αξία.

Άρα το ιδανικό θα ήταν να υπήρχαν 10 σημεία σταθερά στην πόλη, για να πηγαίνει ο δημότης;

Δεν είναι μόνο το Σταθερό Πράσινο Σημείο, σημεία ανακύκλωσης ανακοινώνονται από το δήμο καθημερινά όλο και περισσότερα. Υπάρχει το κοντέινερ που είναι για τις ηλεκτρικές συσκευές. Για τα κλαδιά, τα έλαια, τα ελαιολιπαντικά, λάστιχα, ακόμα και τα αδρανή υλικά. Αυτά που μαζεύουμε δηλαδή γύρω-γύρω από τις γειτονιές και που ο κόσμος τα εναποθέτει στους κοινόχρηστους κάδους και δεν ξέρει ότι ακόμα και αυτά ανακυκλώνονται.

Υπάρχει ένα κοντέινερ, μάλλον ένα φορτηγό που τα μαζεύει όλα αυτά;

Η υπηρεσία τα μαζεύει με όλα της τα αυτοκίνητα. Έχουμε ειδικά, ανοιχτά αυτοκίνητα, που τα μαζεύουν όλα αυτά και μεταφέρονται σε ειδικό χώρο στο εργοστάσιο μηχανικής ανακύκλωσης.

Θα ήθελα να μου πείτε για το site, το follow green, στο οποίο βλέπω ότι ο Δήμος συμμετέχει σε αυτό το πρόγραμμα ευαισθητοποίησης και επιβράβευσης των πολιτών. Τι ακριβώς είναι;

Επιλέξαμε το follow green, για να ευαισθητοποιήσουμε τον πολίτη, γιατί είναι μια ηλεκτρονική πλατφόρμα που πολύ εύκολα μπορεί να συμμετέχει κάποιος, ανεξαρτήτου ηλικίας. Στόχος είναι ο συμμετέχων να ευαισθητοποιηθεί σε θέματα ανακύκλωσης. Σε αυτό συμμετέχουν και οι τοπικές επιχειρήσεις, προσφέροντας κάποιο δώρο που μπορεί να είναι ένας καφές, δυο μπουκάλια μπίρας, προσφορές, εκπτώσεις, οτιδήποτε άλλο. Στόχος μας είναι η κοινωνία να μπει σε παλμό ανακύκλωσης και να προωθηθεί η ιδέα του follow green.

Πόσον καιρό λειτουργεί το site;

Είναι πολύ πρόσφατο. «Ανέβηκε» την Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος στις 5 Ιουνίου του ’18. Όμως για να οργανωθούν όλα αυτά, δηλαδή το site, το κινητό πράσινο σημείο, μας πήρε αρκετό χρόνο. Έπρεπε να γίνουν διαγωνισμοί, να το δοκιμάσουμε και μετά να το παρουσιάσουμε.

Στο follow green υπάρχει συμμετοχή του κόσμου;

Ναι, έχει αρκετή συμμετοχή και ο κόσμος δείχνει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον.

Όσον αφορά, πάλι, τις επιμορφωτικές δράσεις στα σχολεία. Θα ήθελα να ρωτήσω, σε ποιες ηλικιακές κατηγορίες γίνονται αυτές οι δράσεις;

Κατά βάση σε μαθητές δημοτικού. Υπάρχουν σκέψεις και για το γυμνάσιο, προσαρμόζοντας φυσικά τον τρόπο προσέγγισης.

Στις δράσεις αυτές πώς θα προσπαθήσετε να τραβήξετε το ενδιαφέρον των παιδιών
Καταρχάς με τον «Πέρι», ένα ιδιαίτερο κοντέινερ, που έχει 10 ρεύματα ανακύκλωσης.

Γιατί το λέτε «Πέρι»;

Βασικά θέλαμε να δώσουμε σε ένα καρτούν έναν ιδιαίτερο χαρακτήρα. Έπρεπε να έχει μια ταυτότητα που να μπορεί να πλησιάσει την ηλικία των παιδιών, να είναι κάτι παιχνιδιάρικο, όπως η φιγούρα του «Πέρι». Ο «Πέρι», λοιπόν, ο οποίος εκπροσωπεί και την πόλη μας-είναι ένα περιστέρι που φτάνει στα σχολεία. Είναι ένα έξυπνος τρόπος για να πλησιάζεις τα παιδιά. Είναι κάτι διαδραστικό, μέσα από το παιχνίδι επιδιώκουμε να αφήσουμε εντυπώσεις στα παιδιά.

Θα ήθελα να μου πείτε ένα υλικό το οποίο ο κόσμος τείνει να ξεχνά ότι είναι ανακυκλώσιμο, ενώ είναι πολύ εύκολο να το διαχειριστεί.

Το σημαντικότερο ανακυκλώσιμο υλικό, το πλέον μεγάλο σε ποσότητα είναι τα οργανικά προϊόντα , κάτι που κανένας σχεδόν δε το ξέρει. Όλοι νομίζουν ότι το κουκούτσι, το τσόφλι του αυγού, το καρπουζόφλουδο, η μπανανόφλουδα είναι άχρηστα, ενώ δημιουργούν το μεγαλύτερο όγκο σκουπιδιών και είναι και τα πλέον χρήσιμα.

Θα ήθελα να μας πείτε με απλά λόγια γιατί πρέπει να ξεχωρίζουμε τα ανακυκλώσιμα υλικά. Γιατί άμα κάνεις ανακύκλωση με λανθασμένο τρόπο, κάνεις περισσότερο κακό παρά καλό;

Για να κάνουμε ανακύκλωση, αυτό προϋποθέτει και κάποιους κανόνες. Σε όλα τα πράγματα υπάρχουν κανόνες. Ο σωστός τρόπος ανακύκλωσης είναι στην πηγή διαχωρισμού των ρευμάτων. Αυτό προϋποθέτουν οι κανόνες της κυκλικής οικονομίας. Είναι η σωστή διαχείριση: μαθαίνω να διαχειρίζομαι σωστά το ανακυκλώσιμο υλικό. Πρέπει να μάθουμε ότι για να πετάξουμε το χάρτινο κουτί του γάλακτος, π.χ., πρέπει λίγο να το ξεπλύνουμε, για να μην είναι άχρηστο. Για να πετάξουμε τον καφέ μιας χρήσης, πρέπει να το ξεπλύνουμε ελάχιστα. Δεν είναι κουραστικό. Υπάρχουν ειδικοί κάδοι, υπάρχει μια ολόκληρη διαδικασία, εάν δε χειριστείς σωστά το κάθε τι που κάνεις, τότε δεν μπορεί να πετύχει. Εμείς δρούμε οργανωμένα. Είμαστε ο πρώτος Δήμος που έχει αμάξι βιοαποβλήπτων. Κάνουμε ανακύκλωση οργανικών. Απλά το κάνουμε σε τρεις φάσεις: η πρώτη φάση έχει τα πολύ μεγάλα παρασκευαστήρια. Δηλαδή υπάρχει βιοτεχνία που φτιάχνει τσιπς και εμείς συλλέγουμε τα πατατόφλουδα για ανακύκλωση. Στη λαϊκή αγορά επίσης, στέλνουμε ειδικευμένο αυτοκίνητο που παίρνει τα βιοαπόβλητα και άλλο που παίρνει τα καφάσια, τα πλαστικά, τις συσκευασίες.

Και πού τα πάτε;

Τα βιοαπόβλητα πηγαίνουν πάνω στο εργοστάσιο μηχανικής ανακύκλωσης, όπου γίνονται κομπόστ.

Στα Άνω Λιόσια;

Ναι, εκεί στο εργοστάσιο. Και μάλιστα μπαίνουμε και δωρεάν, χωρίς να παίρνεται απόβαρο.

Αληθεύει ότι η ανακύκλωση εκτός από οφέλη στο περιβάλλον, έχει και στην οικονομία της χώρας, της κοινότητας, του Δήμου;

Αυτή τη στιγμή η σωστή ανακύκλωση δεν έχει σπουδαίο οικονομικό όφελος. Θα μπορούσα να πω ότι και σε κάποιες περιπτώσεις έχει οικονομικό βάρος για το Δήμο. Το περιβαλλοντικό όφελος όμως είναι σημαντικό και με σωστή δουλειά και ανάπτυξη θα έχουμε και οικονομικό όφελος.

Απ’ ό,τι κατάλαβα λοιπόν είναι πάρα πολύ σημαντικό να αποκτήσει παιδεία ο Έλληνας, ο Περιστεριώτης, ο μαθητής, ώστε να μάθει να ανακυκλώνει σωστά. Άρα έχετε πάρα πολλή δουλειά μπροστά σας;

Κοιτάξτε, θεωρώ ότι όλοι είμαστε συμμέτοχοι και εσείς με αυτό που κάνετε τώρα να ξέρετε ότι βοηθάτε πάρα πολύ. Πρέπει, όπως είπα, να λειτουργούν όλοι οι «κρίκοι μιας αλυσίδας» για να επιτευχθούν σωστά αποτελέσματα. Και όπως σας είπα και στην αρχή της συνέντευξης, εάν δεν υπάρχει γνώση και ευαισθητοποίηση, δεν πρόκειται να καταφέρουμε τίποτε από αυτά.