Επιμέλεια: Γιούλη Ηλιοπούλου
Κάθε μικρή ή μεγάλη κοινωνία κρίνεται και αξιολογείται με βάση πολλούς και ποικίλους παράγοντες. Ένας από αυτούς, κατά τη γνώμη μου, είναι και ο σεβασμός στα ζώα και μάλιστα στα αδέσποτα ζώα, τα οποία η τύχη έφερε στην κατάσταση της μη φροντίδας, στη δυσχέρεια και την κακουχία. Μου αρέσει που τα τελευταία χρόνια έχουν αυξηθεί οι φωνές που διαμαρτύρονται προς όφελος των δικαιωμάτων των ζώων, που έχουν θεσπιστεί πλέον νόμοι (παρόλο που άργησαν πολύ) οι οποίοι διαφυλάσσουν τα δικαιώματα των ζώων και τιμωρούν όταν αυτά καταπατώνται. Χαίρομαι που όλο και περισσότερο νέα παιδιά υιοθετούν και παίρνουν υπό την προστασία τους ζώα, που στον δρόμο βλέπω ανθρώπους παρέα με ένα συμπαθές τετράποδο να κάνουν τη βόλτα τους, σεβόμενοι και τον χώρο γύρω τους.
Είναι ενδεικτικό μάλιστα πως με την πρωτοβουλία ολλανδικών φιλοζωικών Οργανώσεων, από το 2010, η 4η Απριλίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα Αδέσποτων Ζώων, με στόχο την ευαισθητοποίηση της διεθνούς κοινότητας σχετικά με την τύχη τους.
Σε αυτό το πλαίσιο λοιπόν στο παρόν άρθρο θα παρουσιάσω μια πολύ αξιόλογη κίνηση. Το ΔΙΚΕΠΑΖ (Διαδημοτικό Κέντρο Περίθαλψης Αδέσποτων Ζώων).
To ΔΙΚΕΠΑΖ είναι μια νοσοκομειακή δομή για τα αδέσποτα ζώα και ταυτόχρονα μία από τις υπηρεσίες που προσφέρει ο Περιβαλλοντικός Σύνδεσμος Δήμων Αθήνας Πειραιά στους δήμους – μέλη του και στην κοινωνία γενικότερα.
Σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε το έτος 2002 επί προεδρίας Γρηγόρη Γουρδομιχάλη και σήμερα αποτελεί την πιο μεγάλη, σύγχρονη και αποτελεσματική δημόσια μονάδα για την περίθαλψη και φροντίδα αδέσποτων ζώων στη χώρα μας.
Αξίζει να σημειωθεί πως όταν ιδρύθηκε το ΔΙΚΕΠΑΖ πριν από 22 χρόνια, ουδείς νόμος υποχρέωνε την τοπική αυτοδιοίκηση και τους δήμους σε κάτι ανάλογο, όπως γίνεται τώρα.
Ήταν δηλαδή μία πρωτοποριακή πράξη ευαισθησίας και ανάληψης ευθύνης απέναντι στα αδέσποτα ζώα, που εξελίχθηκε σε ένα έργο κεφαλαιώδους σημασίας. Είναι χαρακτηριστικό, άλλωστε, ότι από το 2002 και μέχρι τώρα, ούτε το κράτος ούτε και κάποιος άλλος φορέας της αυτοδιοίκησης έχουν καταφέρει να δημιουργήσουν κάτι ανάλογο, με τις αυστηρές προδιαγραφές ποιότητας και αποδοτικότητας που χαρακτηρίζουν το ΔΙΚΕΠΑΖ.
Πού βρίσκεται και τι παρέχει
Οι εγκαταστάσεις του Κέντρου βρίσκονται στους πρόποδες του όρους Αιγάλεω στο Σχιστό Περάματος, καταλαμβάνοντας μία έκταση 5 στρεμμάτων. Μέλη του ΠΕΣΥΔΑΠ και του ΔΙΚΕΠΑΖ είναι 23 Δήμοι της Αττικής, τα ασθενοφόρα και τα πληρώματα του Κέντρου κινούνται καθημερινά σε… όλη την Αττική!
Το ΔΙΚΕΠΑΖ διαθέτει πλήρες κτηνιατρικό εξοπλισμό, χώρους διανομής, χώρο εκτόνωσης των ζώων, εγκαταστάσεις διοίκησης, αίθουσα ενημέρωσης του κοινού, ειδικά οχήματα περισυλλογής, ηλεκτρονικό σύστημα παρακολούθησης των ζώων καθ’ όλο το εικοσιτετράωρο, σύγχρονους αποτεφρωτήρες για τη διαχείριση των νεκρών ζώων, καθώς και σύστημα βιολογικής επεξεργασίας των αποβλήτων. Το ιατρικό προσωπικό του, τα πληρώματα των ασθενοφόρων, οι νοσηλευτές και οι φροντιστές των ζώων, έχουν εμπειρία χρόνων σε αυτά τα καθήκοντα.
Οι πιο συχνές δράσεις του ΔΙΚΕΠΑΖ
Το ΔΙΚΕΠΑΖ είναι ένα δημόσιο νοσοκομείο για τα αδέσποτα ζώα. Περισυλλέγει, γιατρεύει, φροντίζει, προωθεί για υιοθεσία ή επανεντάσσει μετά τη αποθεραπεία, τον εμβολιασμό και τη στείρωσή τους, αδέσποτους σκύλους.
Εκτός, όμως, από την πιο αξιόπιστη, σύγχρονη και αποτελεσματική μονάδα περίθαλψης αδέσποτων ζώων στη χώρα μας, το ΔΙΚΕΠΑΖ πραγματοποιεί συχνές δημόσιες εκδηλώσεις, συνεργασίες με σχολεία, φιλοζωικά σωματεία, σεμινάρια κλπ, που προωθούν την αρμονική συμβίωση με τα κατοικίδια ζώα και την υπεύθυνη φιλοζωία.
Επίσης, όλα τα τελευταία χρόνια ο μηχανισμός του ΔΙΚΕΠΑΖ έχει επέμβει στις περιπτώσεις των μεγάλων πυρκαγιών στην Αττική, διασώζοντας αδέσποτα και δεσποζόμενα ζώα.
Το ίδιο έγινε και τις προηγούμενες ημέρες, με τις τελευταίες φωτιές που εκδηλώθηκαν στην Πάρνηθα και στην Κερατέα.
Ένα σημείο στο οποίο πρέπει να σταθούμε είναι πως όλες οι υπηρεσίες προς τα αδέσποτα ζώα παρέχονται εντελώς ΔΩΡΕΑΝ, ακόμα και αν πρόκειται για πολυδάπανες φαρμακευτικές αγωγές, ή απαιτητικές χειρουργικές επεμβάσεις σοβαρά τραυματισμένων ζώων. Γι’ αυτό και το ΔΙΚΕΠΑΖ προσφέρει κυριολεκτικά ευκαιρίες ζωής σε ζώα που δεν θα επιβίωναν στον σκληρό κόσμο των δρόμων, ενώ αποτελεί «καταφύγιο» και «αποκούμπι» για φιλοζωικά σωματεία και φιλόζωους πολίτες, που δεν θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν τα κόστη των ιδιωτικών κλινικών για την αποθεραπεία των αδέσποτων που φροντίζουν.
Αν δεν υπήρχε το ΔΙΚΕΠΑΖ, οι εργαζόμενοι, οι φροντιστές, οι κτηνίατροι, τα ασθενοφόρα και ο εξοπλισμός του, εκατοντάδες αδέσποτα ζώα θα ήταν καταδικασμένα να πεθαίνουν ή να βασανίζονται αβοήθητα στους δρόμους, καθώς πουθενά αλλού δεν θα υπήρχε η ΔΩΡΕΑΝ περίθαλψη και νοσηλεία που παρέχεται εκεί.
Ως υπηρεσία του ΠΕΣΥΔΑΠ, το ΔΙΚΕΠΑΖ χρηματοδοτείται από τους 23 δήμους – μέλη του Συνδέσμου. Αυτοί σηκώνουν το οικονομικό βάρος του Κέντρου, καθώς το κράτος και τα αρμόδια υπουργεία μόνο «αποσπασματικά» και «ευκαιριακά» έχουν κατά καιρούς χορηγήσει κάποιες ενισχύσεις.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στην πρόσφατη κατανομή πόρων ύψους 5.000.000 ευρώ προς τους δήμους της χώρας για την υλοποίηση δράσεων διαχείρισης αδέσποτων ζώων, δεν υπάρχει η παραμικρή πρόβλεψη για την αυτοτελή ενίσχυση του ΔΙΚΕΠΑΖ.
Το υπουργείο Εσωτερικών συμπεριφέρθηκε σαν να αγνοεί ότι μόνο την τελευταία διετία περισυλλέχθηκαν από την Αττική και εισήχθησαν στο ΔΙΚΕΠΑΖ για νοσοκομειακή φροντίδα, στείρωση, εμβολιασμούς κλπ 7.746 αδέσποτοι σκύλοι, 600 εκ των οποίων υιοθετήθηκαν κιόλας με φροντίδα του Κέντρου.
Όπως εύκολα γίνεται κατανοητό, μία τέτοιας κλίμακας καθημερινή δράση σε μία γεωγραφική περιφέρεια 3 εκατ. κατοίκων, απαιτεί οικονομικά κόστη που με δυσκολία καλύπτονται από τον διαθέσιμο προϋπολογισμό του ΠΕΣΥΔΑΠ (Περιβαλλοντικός Σύνδεσμος Δήμων Αθήνας Πειραιά)
Πώς μπορεί ο πολίτης να επωφεληθεί από τις υπηρεσίες του (π.χ. έχω ένα ζωάκι, μπορώ να το φέρω για περίθαλψη ή στείρωση;)
Από το καταστατικό του και τον Κανονισμό Λειτουργίας του, το ΔΙΚΕΠΑΖ απευθύνεται στα αδέσποτα ζώα, «ιδιοκτήτες» των οποίων – σύμφωνα με τον νόμο – είναι οι δήμοι.
Δεν θα μπορούσε - ούτε και διαθέτει τους πόρους και την νομική εξουσιοδότηση - να προχωρά σε ιατρικές πράξεις έναντι δεσποζόμενων σκύλων και γενικότερα ζώων που έχουν «ιδιοκτήτη». Ωστόσο, όσοι άνθρωποι υιοθετούν σκύλο από το ΔΙΚΕΠΑΖ, αποκτούν το δικαίωμα της ΔΩΡΕΑΝ ιατρικής και φαρμακευτικής φροντίδας, για το σύνολο της ζωής του σκύλου που έχουν υιοθετήσει. Γι’ αυτό και καθημερινά, δεκάδες τέτοιοι κηδεμόνες υιοθετημένων ζώων, προσέρχονται καθημερινά στο ΔΙΚΕΠΑΖ για τους εμβολιασμούς, τις ιατρικές εξετάσεις και την φροντίδα τους από το ιατρικό προσωπικό του Κέντρου.
Οι πολίτες που αντιλαμβάνονται κάποια ανάγκη ή θέλουν να φροντίσουν ένα αδέσποτο ζώο, πρέπει να απευθυνθούν στον οικείο Δήμο που εντοπίστηκε το ζώο. Ύστερα ο Δήμος ειδοποιεί το ΔΙΚΕΠΑΖ που οργανώνει την αποστολή ασθενοφόρου και εξειδικευμένου προσωπικού, για την περισυλλογή του σκύλου και την εισαγωγή του στο Κέντρο.
Φυσικά, όταν πρόκειται για επείγουσες περιπτώσεις (π.χ. τραυματισμός ζώου) ενεργοποιείται αυτόματα ο μηχανισμός του ΔΙ.ΚΕ.Π.Α.Ζ για την άμεση επίλυση του προβλήματος.
Τα ζώα μετά την περισυλλογή τους οδηγούνται στο Κέντρο όπου καταγράφονται όλες οι πληροφορίες σχετικά με την ημερομηνία εισαγωγής τους, το Δήμο και την περιοχή από την οποία περισυνελέγησαν, τη ράτσα και το χρώμα τους, την ηλικία τους κλπ.
Σε κάθε ζώο δίνεται κωδικός αριθμός ο οποίος αναγράφεται σε περιλαίμιο με τρόπο εμφανή ώστε να είναι δυνατή ανά πάσα στιγμή η αναγνώριση του ζώου.
Αφού τοποθετηθεί το ειδικό περιλαίμιο, το ζώο φωτογραφίζεται και η φωτογραφία του καταχωρείται στα ηλεκτρονικά αρχεία του ΔΙ.ΚΕ.Π.Α.Ζ μαζί με τα υπόλοιπα στοιχεία του ζώου. Ο κτηνίατρος προβαίνει στις απαιτούμενες εξετάσεις και διαγνώσεις, στην εφαρμογή της ενδεδειγμένης θεραπευτικής αγωγής όταν αυτό κρίνεται σκόπιμο. Προγραμματίζει δε την επέμβαση στείρωσης στα ζώα που δεν έχει ήδη πραγματοποιηθεί στο παρελθόν (όλα τα ζώα του ΔΙΚΕΠΑΖ, είτε αυτά που φιλοξενούνται, είτε αυτά που υιοθετούνται ή επανεντάσσονται, έχουν υποστεί υποχρεωτικά στείρωση όπως ο νόμος προβλέπει).
Η στείρωση τους γίνεται στο χειρουργείο του ΔΙ.ΚΕ.Π.Α.Ζ το οποίο διαθέτει άρτιο και σύγχρονο εξοπλισμό. Μετά την επέμβαση τα ζώα παρακολουθούνται για διάστημα τουλάχιστον μίας εβδομάδας και τους παρέχεται η κατάλληλη φροντίδα και αγωγή
Υιοθετήστε ένα αδέσποτο!
Η διαδικασία υιοθεσίας δεν είναι καθόλου χρονοβόρα, αντιθέτως είναι απλή και εύκολη, γι’ αυτό και κάθε χρόνο εκατοντάδες αδέσποτα ζώα που νοσηλεύτηκαν, φιλοξενήθηκαν και αποθεραπεύτηκαν στο ΔΙΚΕΠΑΖ, βρίσκουν το νέο τους σπίτι σε οικογένειες και ευαίσθητους ανθρώπους που θέλουν να τους δώσουν μια νέα ευκαιρία ζωής..
Οι κτηνίατροι, το νοσηλευτικό προσωπικό και οι φροντιστές των ζώων στο ΔΙΚΕΠΑΖ, ενημερώνουν αναλυτικά τον κάθε ενδιαφερόμενο για το ιστορικό υγείας, το πρότυπο συμπεριφοράς και τις ανάγκες του κάθε σκύλου, ώστε το «ταίριασμα» να είναι αρμονικό και τα οφέλη της κάθε υιοθεσίας αμφίδρομα. Άλλωστε, κάθε σκύλος που φιλοξενείται στις εγκαταστάσεις του ΔΙΚΕΠΑΖ συνοδεύεται από ένα πλήρες «ιστορικό» και καρτέλα υγείας, κάτι που επιτρέπει στον καθένα να έχει πρόσβαση σε όλες τις πληροφορίες για το ζώο που προτίθεται να υιοθετήσει.
Πριν συνυπογραφεί η κάθε πράξη υιοθεσίας, προηγείται ένας τύπος «συνέντευξης» με τον κάθε ενδιαφερόμενο, για να διαπιστωθεί το εάν και το κατά πόσον μπορεί να ανταπεξέλθει στις ευθύνες μίας αρμονικής συμβίωσης με το ζώο που τον ενδιαφέρει…
Μετά από κάθε πράξη υιοθεσίας, το ΔΙΚΕΠΑΖ αναλαμβάνει έναντι των σκύλων και των ανθρώπων που τα υιοθετούν, μία «υπηρεσία» που δεν παρέχεται από κανένα άλλο καταφύγιο ή νοσοκομείο ζώων στη χώρα μας:
Όπως εδώ και καιρό έχει καθιερώσει ο πρόεδρος του ΠΕΣΥΔΑΠ Γρηγόρης Γουρδομιχάλης, κάθε ζώο που έχει υιοθετηθεί από το ΔΙΚΕΠΑΖ, απολαμβάνει ΔΩΡΕΑΝ ιατρικές υπηρεσίες και περίθαλψη εφ’ όρου ζωής, κάτι που απαλλάσσει τους κηδεμόνες του τόσο από τα πάγια όσο και από τα έκτακτα έξοδα που αφορούν την υγεία του υιοθετούμενου σκύλου.
«Αν και δεν μπορούν να το πουν με λέξεις, τα αδέσποτα που υιοθετούνται εκφράζουν με τα μάτια και όλο τους το σώμα την ευγνωμοσύνη τους» σημειώνει ο Γ. Γουρδομιχάλης, ο οποίος επιδιώκει να είναι παρών σε κάθε υιοθεσία σκύλου από το ΔΙΚΕΠΑΖ.
Όπως λέει ο ίδιος, στη μνήμη του κάθε αδέσποτου έχει αποθηκευτεί το σκληρό χθες που έχει βιώσει στους δρόμους. Γι’ αυτό και ο άνθρωπος που θα του προσφέρει μία νέα ζωή, γίνεται αυτομάτως… ο ήρωας και ο ευεργέτης του για πάντα!
Πολλά χρόνια προσφοράς στα αδέσποτα ζώα
Στην επικοινωνία μου με τους υπεύθυνους του Κέντρου διαπίστωσα πόσο σημαντικό έργο έχει γίνει όλα αυτά τα χρόνια λειτουργίας τους.
Μάλιστα είναι δύσκολο και σίγουρα ο χώρος δεν επαρκεί για να γίνει ένας πλήρης απολογισμός της δράσης του ΔΙΚΕΠΑΖ όλα αυτά τα χρόνια, από τα τέλη του 2002 και μετά
Σκεφτείτε μόνο ότι από τότε που ιδρύθηκε, έχουν καταφέρει να υιοθετηθούν περισσότεροι από 5.000 αδέσποτοι σκύλοι. Για να έχετε μία τάξη μεγέθους, πάντως, παρατίθεται έναςς πίνακας με τις «επιδόσεις» του ΔΙΚΕΠΑΖ μόνο κατά την περίοδο από 01/01/2019 έως 31/12/2023:
- Περισυλλέχθηκαν 19.182 ζώα
- Εμβολιάστηκαν 13.224 ζώα
- Επανατοποθετήθηκαν 15.628 ζώα
- Δόθηκαν για υιοθεσία 1.477 ζώα
- Στειρώθηκαν 6.818 ζώα
Σ.Σ: Να ευχαριστήσω τόσο τον Πρόεδρο του ΠΕΣΥΔΑΠ Γρηγόρη Γουρδομιχάλη, όσο και τον υπεύθυνο επικοινωνίας και τύπου Δημήτρη Στριλάκο, δημοσιογράφο, για την παροχή όλων των πληροφοριών και την απόλυτα καλή διάθεση να μου λύσουν κάθε απορία μου για το κέντρο και τις δραστηριότητές του. Κλείνω ευχόμενη να συνεχίσουν να προσφέρουν θαυμάσιο έργο στους λίγο πιο «αδύναμους» συγκατοίκους μας στον πλανήτη αυτόν, τα αδέσποτα ζώα.
