Για τον Δήμο Περιστερίου, η καλυτέρευση της ποιότητας ζωής των πολιτών του αποτελεί προτεραιότητα και σε αυτό το πλαίσιο, η φροντίδα της ψυχικής τους υγείας είναι πρωταρχικό του μέλημα με το Τμήμα της Κοινωνικής Υπηρεσίας του Δήμου να διαδραματίζει καίριο ρόλο σ’ αυτό.
Το Τμήμα της Κοινωνικής Υπηρεσίας, μεθοδικά και αφοσιωμένα, αξιοποιεί τις γνώσεις και την ενσυναίσθηση νέων επιστημόνων, όπως η ψυχολόγος Θεώνη Διαμαντοπούλου, για την ενίσχυση της ψυχικής ανθεκτικότητας των συμπολιτών μας.
Η κυρία Διαμαντοπούλου, έχοντας ήδη στο παρελθόν συνεργαστεί με το εν λόγω τμήμα, συνεχίζει με αμείωτη διάθεση να προσφέρει έργο στο 9ο ΚΕΦΙ Περιστερίου στηρίζοντας συνανθρώπους μας και αναδεικνύοντας με την δράση της, την ισχυρή δέσμευση του Δήμου για την προστασία της ευημερίας των πολιτών του.
Πόσες φορές άνθρωποι, βρίσκονται παγιδευμένοι να σκέφτονται ξανά και ξανά, μια αθώα φράση, να αναλύουν κάθε λέξη του ομιλητή και να προσπαθούν να ερμηνεύσουν τις προθέσεις του; Πόσο συχνά χάνονται σε νοητικά μονοπάτια καταστροφολογίας; Σ’ αυτό το άρθρο θα εμβαθύνουμε στην μάστιγα της σύγχρονης σκέψης, την Υπερανάλυση. Θα ανακαλύψετε τα χαρακτηριστικά της, τις αιτίες που την διεγείρουν, τα συμπτώματα που προκαλεί, τις συνέπειες στην καθημερινότητα αλλά και αποτελεσματικούς τρόπους αντιμετώπισης της για μια δραστήρια και ήρεμη ζωή.
Χαμένοι στον λαβύρινθο των σκέψεων: Τι είναι η υπερανάλυση;
Η υπερανάλυση ή overthinking είναι η διαδικασία κατά την οποία αφιερώνουμε πολύ από τον χρόνο μας αναλύοντας υπερβολικά και επανειλημμένα λόγια, συζητήσεις, συμπεριφορές ή γεγονότα.
Είναι μια κατάσταση που δυσχεραίνει την ποιότητα της ζωής καθώς χανόμαστε σε έναν λαβύρινθο σκέψεων, εξαντλούμαστε συναισθηματικά, αδυνατώντας να δούμε καθαρά την πραγματικότητα και να καταλήξουμε σε βάσιμα συμπεράσματα ή να πάρουμε σωστές αποφάσεις.
Μολονότι, δεν θεωρείται διαταραχή, γεννάται υπό συνθήκες ανασφάλειας και άγχους και συχνά συνυπάρχει με ψυχολογικά προβλήματα που χρήζουν θεραπείας με την βοήθεια ενός ειδικού ψυχικής υγείας.
Τα κρυφά αίτια που πυροδοτούν την υπερανάλυση
Στις μέρες μας, που οι πληροφορίες είναι άφθονες, αν παγιδευτούμε στην νοητική συνήθεια της υπερανάλυσης η εξαγωγή ορθών συμπερασμάτων και η αντίστοιχη λήψη αποφάσεων μπορούν να γίνουν πολύπλοκες διαδικασίες.
Παρακάτω, αναπτύσσονται κάποιοι από τους ψυχολογικούς μηχανισμούς που την προκαλούν:
- Τα υψηλά επίπεδα άγχους.
Το στρες λειτουργεί ως καταλύτης της υπερανάλυσης. Όταν βιώνουμε υψηλά επίπεδα άγχους, ο νους μας τείνει να αναζητά συνεχώς εξηγήσεις οδηγώντας σε έναν φαύλο κύκλο μάταιων σκέψεων.
- Την αίσθηση ανασφάλειας.
Η χαμηλή αυτοεκτίμηση και η έλλειψη αυτοπεποίθησης ενισχύουν την τάση μας να αμφισβητούμε την ορθότητα των επιλογών μας, να αναζητάμε επιβεβαίωση και να προσπαθούμε να αποφύγουμε ενδεχόμενα λάθη.
- Την τελειοθηρία.
Η εμμονή με την τελειότητα και ο φόβος της αποτυχίας, οδηγεί μέσω της υπερανάλυσης στην αναζήτηση της ιδανικής λύσης, γεγονός που είναι αδύνατον να συμβεί, μιας και αυτό το μοτίβο συμπεριφοράς μας απομακρύνει από την αλήθεια.
- Την υπερβολική ανάγκη για έλεγχο.
Η υπερανάλυση είναι ένας τρόπος να ενισχύσουμε την αίσθηση ασφάλειας, εξασφαλίζοντας ότι έχουμε λάβει υπόψη μας, όλα τα ενδεχόμενα μιας κατάστασης και ότι αυτή είναι στον έλεγχο μας.
- Τις παρελθούσες δυσάρεστες εμπειρίες.
Αναμφίβολα, οι άσχημες εμπειρίες του παρελθόντος μας κάνουν περισσότερο επιφυλακτικούς, κάτι που μας ωθεί στην υπερβολική ανάλυση προκειμένου να αποφύγουμε την επανάληψη του τραύματος.
- Την άσκηση αυστηρής αυτοκριτικής.
Όταν είμαστε πολύ σκληροί με τον εαυτό μας, εστιάζουμε στα λάθη μας, τα οποία δεν συγχωρούμε εύκολα και αυτό-τιμωρούμαστε. Υπεραναλύουμε, λοιπόν, θεωρώντας, ότι μειώνουμε την πιθανότητα των λαθών και έτσι αυτό-προστατευόμαστε.
- Την αναβλητικότητα.
Η υπερανάλυση, μπορεί συχνά να αποτελεί έναν τρόπο να αποφεύγουμε να προβούμε σε δυσάρεστες για εμάς ενέργειες. Η υπερβολική μελέτη των καταστάσεων, μας παραλύει και μας αδρανοποιεί.
Αυτό το νοητικό μοτίβο σκέψης μας αποσπά από το παρόν και μας εμποδίζει να ζήσουμε μια όμορφη καθημερινότητα. Κατανοώντας όμως, τους βαθύτερους λόγους που μας οδηγούν σε αυτή τη συμπεριφορά, μπορούμε να αναπτύξουμε υγιείς στρατηγικές αντιμετώπισης του με στόχο να αποδεχτούμε την αβεβαιότητα ως αναπόσπαστο μέρος της ζωής.
Η τυραννία της υπερανάλυσης: Αποκαλύπτοντας τα συμπτώματα της
Πώς θα καταλάβετε αν εμβαθύνετε υπερβολικά στα γεγονότα; Το overthinking μπορεί να εκδηλωθεί με διάφορους τρόπους, επηρεάζοντας τη σκέψη, τα συναισθήματα και το σώμα μας.
Μερικά από τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα είναι:
- Απαισιόδοξες σκέψεις.
- Αϋπνία και πονοκέφαλοι.
- Συναισθηματική εξάντληση.
- Συναισθήματα κατωτερότητας.
- Εμμονική επανάληψη σκέψεων.
- Δυσκολία στην λήψη αποφάσεων.
- Ευερεθιστότητα και εκνευρισμός.
- Επίμονη αδικαιολόγητη κόπωση.
- Δυσπεψία, γαστρεντερικά προβλήματα.
- Αίσθημα θλίψης, απελπισίας, ανικανότητας.
- Έντονο άγχος για τρέχοντα ή μελλοντικά γεγονότα.
Εάν βιώνετε συχνά, κάποια από τα παραπάνω σημάδια δυσφορίας είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε έναν ειδικό ψυχικής υγείας που να σας βοηθήσει αποτελεσματικά να αντιμετωπίσετε τις σκοτεινές αποχρώσεις αυτού του νοητικού μοτίβου.
Εξερευνώντας τις δυνητικές συνέπειες της υπερανάλυσης
Το Overthinking αν και επιφανειακά φαίνεται ως ένα ιδιαίτερο χάρισμα, αν γίνει μακροχρόνια συνήθεια έχει σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στην ψυχική και την σωματική μας υγεία. Όταν η ανάλυση ξεφεύγει του μέτρου, μετατρέπεται σε έναν φαύλο κύκλο σκέψεων που μας παγιδεύει σε ένα μοτίβο καταστροφολογίας και ανησυχίας.
Πιο συγκεκριμένα, οι συνέπειες της υπερανάλυσης μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Δυσκολίες στις σχέσεις.
Η υπερβολική ανάλυση των λέξεων, των πράξεων και των προθέσεων των άλλων οδηγεί σε παρανοϊκά, αβάσιμα συμπεράσματα, καχυποψία και παρεξηγήσεις, δημιουργώντας ρήγματα τόσο στις προσωπικές όσο και στις επαγγελματικές μας σχέσεις, αφού οι άλλοι νιώθουν ότι δεν τους εμπιστευόμαστε πλήρως.
- Αδράνεια και απώλεια ευκαιριών.
Η συνεχής αναζήτηση της «τέλειας» λύσης μας κάνει παθητικούς παρατηρητές των γεγονότων, σχεδόν μας παραλύει, δυσκολεύοντας τη λήψη αποφάσεων. Καθώς αποφεύγουμε να αναλάβουμε την ευθύνη της ζωής μας και να πάρουμε ρίσκα, αυτή η νοητική τάση μας οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην απώλεια τεράστιων ευκαιριών, κρατώντας μας μακριά από τη ζωή που ονειρευόμαστε να ζήσουμε.
- Χρόνιο άγχος και εξάντληση.
Η υπερανάλυση συχνά συνοδεύεται από έντονη ανασφάλεια για το μέλλον και την καλή εξέλιξη των γεγονότων. Αυτή η συνεχής κατάσταση εγρήγορσης στην οποία υποβάλλουμε τον εαυτό μας, προκαλεί χρόνιο στρες, σωματική και ψυχολογική εξάντληση, πονοκεφάλους ή διαταραχές του ύπνου.
- Κατάθλιψη.
Συναισθήματα που μας προκαλούν δυσφορία όπως η θλίψη, η απελπισία, το αίσθημα ανικανότητας, ο φόβος ή η αβεβαιότητα, με την πάροδο του χρόνου γίνονται γεννήτριες σκοτεινών σκέψεων, που αποκτούν αφόρητο βάρος και μας αρρωσταίνουν από κατάθλιψη.
- Ανικανότητα λήψης αποφάσεων.
Μία από τις αιτίες που μας παγιδεύουν στην υπεραναλυτική σκέψη, όπως αναφέραμε και πιο πάνω, είναι η αίσθηση ανασφάλειας. Τρέμουμε τόσο πολύ να κάνουμε λάθη που δυσκολευόμαστε να πάρουμε αποφάσεις, φτάνοντας σε αδιέξοδο.
Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι η υπερανάλυση είναι ένας μηχανισμός άμυνας και διαχείρισης των δυσάρεστων συναισθημάτων που δεν μπορούμε να αντέξουμε. Ωστόσο, μακροπρόθεσμα, έχει αποδειχτεί ότι περισσότερο μας βλάπτει παρά μας ωφελεί. Το γρήγορο αντίδοτο της υπερανάλυσης είναι η εστίαση στο παρόν. Δεν μπορούμε να ελέγξουμε τι θα γίνει στο μέλλον, ούτε μπορούμε να παρέμβουμε στο παρελθόν. Όμως, δώστε προσοχή! Πριν προσπαθήσετε να την σταματήσετε, χρειάζεται να την καταλάβετε. Αναρωτηθείτε, από τι σας προστατεύει και τι προσπαθεί να σας διδάξει;
Ταξίδι μεταμόρφωσης: Από την υπερανάλυση στην ψυχική απελευθέρωση
Μια μαγική διαδρομή αυτογνωσίας καλούνται να διανύσουν όσοι αποφασίζουν να απαλλαγούν μια για πάντα από την ανώφελη υπεραναλυτική τους σκέψη και η ψυχοθεραπεία προσφέρει πολύτιμη υποστήριξη σ’ αυτό τους το ταξίδι, αντιμετωπίζοντας την πρόκληση ως ευκαιρία για προσωπική ανάπτυξη.
Ο μόνος τρόπος επίτευξης της ψυχικής ισορροπίας είναι η απομάκρυνση μας από την υπερανάλυση-παράλυση και η ανάληψη δράσης. Επιπλέον, χρειάζεται αλλαγή νοοτροπίας, συνειδητή προσπάθεια και αναγνώριση των φαύλων κύκλων σκέψεων. Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι η υπερανάλυση είναι εφικτό να γίνει διαχειρίσιμη. Αναζητήστε την κατάλληλη βοήθεια, εμπιστευτείτε την διαδικασία και δώστε τέλος στις παγίδες του μυαλού σας!
Της ψυχολόγου Θεώνης Διαμαντοπούλου
Ακολουθήστε την Θεώνη Διαμαντοπούλου στο Instagram και στο Facebook
